Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over:
John van der Wiel grootmeester in 1982
De bron hiervoor is een interessant interview door Frank Werkman met John van der Wiel in de Leidse Courant van 30-1-82 en het gaat ook nog even over het prima gedrag van zowel John van der Wiel als van Jan Timman.
John vd Wiel is 22 jaar in 1982. Na zijn debuut in het NK met een vierde plaats besloot hij (al duurde dat nog een jaar) te stoppen met zijn studie rechten (hij had al zijn kandidaats behaald) om schaakprof te worden. Hij is dan al internationaal meester en zijn doel is om grootmeester te worden, waardoor de startgelden hoger worden en ook bij simultaans zijn de honoraria hoger (van 400 naar 800 gulden). Hij staat nu rond de 160e plaats op de wereldranglijst. Schaakprof zijn is geen vetpot, maar hij kan ervan leven en hij vindt het een prettig bestaan. Buiten de toernooien besteedt hij 4 à 5 uur per dag aan schaken en verder is zijn agenda volgeboekt met toernooien.
Hij wil wel grootmeester worden maar hij wil in geen enkel opzicht lijken op topschaker Bobby Fischer, wonderkind maar vooral enfant terrible, dat ten slotte alweer snel in de anonimiteit verdween na in een “aantal inrichtingen” te hebben gezeten. John ziet zichzelf ook geen wereldkampioen worden, ook niet zo vlak na zijn opmerkelijke triomftocht in het Hoogovens toernooi, met een veel besproken overwinning op Jan Timman, maar om daags daarna alweer een onthutsend verlies te lijden tegen oud wereldkampioen Michael Tal. Het Hoogoventoernooi 1982 is een heel memorabel toernooi. Er wordt nog niet veel verwacht van Van der Wiel, maar daarentegen zijn de verwachtingen omtrent Jan Timman (tweede op de wereldranglijst) hoog gespannen. Maar het omgekeerde gebeurt. Van der Wiel behaalt zijn eerste grootmeesterresultaat en Timman belandt in de achterhoede (11e met 5,5). Timmans gedrag na zijn nederlaag tegen John vd Wiel ontlokte John de uitspraak: “als je slecht speelt hoef je je nog niet zo krankzinnig te gedragen”. Timman was namelijk gewoon uit de speelzaal weggelopen zonder John een hand te geven en hij was nergens meer te bekennen en de klok wees vervolgens John als winnaar aan. Heel beledigend. En eigenlijk ook heel gek, want de relatie John-Jan was tot dat moment goed. Tot zover in het kort het interview, maar er komt nog meer in de krant over John. Want John van der Wiel is wel zo netjes om na het interview aan de krant te berichten dat Jan Timman een dag later John opzocht om zijn excuses aan te bieden en die heeft John geaccepteerd en “zo is die zaak tenminste de wereld uit”. En achteraf is het gedrag van Timman heel begrijpelijk, want hij baalde natuurlijk gigantisch van zichzelf dat hij voor zijn doen zo ondermaats bleef presteren in het Hoogoventoernooi. Heel menselijk, maar daarna ook heel sportief en heel sociaal en heel prima van Jan Timman om het toch weer zonder dralen goed te maken met John!
En verder behaalt John van der Wiel nog in hetzelfde jaar 1982 een enorm succes door winnaar te worden van Novi Sad in Joego-Slavië en dat was zijn tweede grootmeesterresultaat binnen één jaar (!) en dat betekende dat de FIDE John nog in hetzelfde jaar tot grootmeester benoemde! John van der Wiel was in de jaren 80 en het eerste deel van de jaren 90 één van de beste schakers van Nederland en in 1984 werd hij kampioen van Nederland.
| Na dxc4 | Nu Pxd4? |
|
|
 |
John vd Wiel – Jan Timman 1-0. Hoogoventoernooi 1982. Eindstand: 1. Yuri Balashov 8,5 (uit 13); 2. John Nunn 8,5; 3. Vlastimil Hort 7,5 en 4. John vd Wiel 7,5. Hier het “roemruchte” fragment dat Timmans loper al snel verloren gaat: f5 exf5; gxf5 De7; Kd2 0-0-0; fxg6 hxg6; Dg4+ ... John bouwde zijn voordeel goed uit en na 28 zetten werd het 1-0.
John vd Wiel – Hans Böhm 1-0. NK 1984. Eindstand: 1. John vd Wiel 7,5 (uit 11); 2. Hans Ree 7; 3. Peter Scheeres 7,0. Na Pxd4? Is het snel uit door Pxf8 Pf3+; Kg2 Dxf8; Tb8 en 1-0.
Bram Doeves (
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
