Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over:
Méér algemeen schaaknieuws in Leidse kranten van jaren 20
Ook kwam er steeds meer algemeen nieuws over het schaken, zoals over het Nederlands kampioenschap (dat toen niet elk jaar werd gehouden) en internationale toernooien. Dr. Max Euwe begint bekend te worden, hij wordt voor het eerst Nederlands schaakkampioen in 1921 (dat is hij steeds opnieuw tot 1954, met een onderbreking in 1936 door Salo Landau). In 1921 is er ook een groot internationaal toernooi in Den Haag, waaraan ook Aljechin meedoet. Vervolgens blijft Aljechin in Nederland om een aantal simultaans (immers goede bijverdienste) te spelen, zoals in Den Haag, waar hij in een buitengewoon snel tempo alle 31 schakers versloeg in 3 uur en 10 minuten. En de dag daarop was hij in Amicitia in Leiden, tegen 30 schakers (+27=2-1) in drie en een half uur. Van GMI-simultaanspelers gaat veel propaganda uit, bij GMI Aljechin waren er beduidend meer schakers dan bij een “gewone” simultaan, en er waren ook veel toeschouwers.
Capablanca (de Cubaanse advocaat) behaalt de wereldtitel in 1921 door een glorieuze winst op Lasker. Op 21-2-1923 was dr. Lasker weer In Den Vergulden Turk voor een simultaan van 31 partijen tot twee uur diep in de nacht, waarvan hij er 29 won met twee remises. Er waren ook weer veel toeschouwers, die tot het eind toe bleven om maar niets te missen van deze schitterende prestatie!
In de zomer van 1923 wordt het 50-jarig jubileum van de NSB gevierd met een groot internationaal toernooi in Den Haag, waarin bekende buitenlanders een ruime winstscore tegen de beste Nederlandse schakers opbouwen, en ook Euwe moet nog genoegen nemen met een bescheiden plaats in dit gezelschap.
De rol van Lasker blijkt in 1924 nog allerminst uitgespeeld, want hij wint een zwaar toernooi in New York vóór Capablanca en Aljechin. Aljechin verbetert hierna in New York het wereldrecord blindschaken aan 26 borden (+16=5-5; 71%; in 12 uur).
In 1924 wordt tijdens de Olympiade in Parijs de Wereldschaakbond opgericht ovv mr. A. Rueb, vz NSB.
In 1927 wordt Capablanca als WK onttroond door Aljechin, met 6-3 in winstpartijen, en 27 remises. De vele remises worden toegeschreven aan de stijl van Capablanca, die met grote kennis van de theorie, safety first speelt, normaliter ook nauwelijks verliest, maar in de laatste partijen instort (want de match duurde wel heel erg lang: twee maanden en tien dagen).
Hollandse etappe in Den Haag in WK-match 1929. In 1929 was er de WK-match tussen de oud-Russen Aljechin en Bogoljubov. In de tijd dat de Bolsjewieken in Rusland aan de macht kwamen zijn veel Russische aristocraten uitgeweken, Bogoljubov naar Duitsland, Aljechin naar Parijs (en ook Maurice Raichenbach die in Parijs WK dammen werd op 18-jarige leeftijd), waar hij ook nog tot doctor in de rechten promoveerde. Nadat de stand in Berlijn 10,5-6,5 voor Aljechin was zouden er 6 partijen in Nederland worden gespeeld waarvan 3 in Den Haag (de 18e, 19e en 23e partij) en daarna zou de match in Wiesbaden worden vervolgd. In die Hollandse etappe bouwde Aljechin zijn voorsprong uit tot 14,5-8,5, en de Haagse partijen zouden de hoogtepunten (althans volgens het LD) worden van de match die in Wiesbaden eindigde met een winst van 15,5-9,5 voor Aljechin.
| Na Td8 | Na f5 |
 |
 |
Efim Bogoljubov – Alexander Aljechin 1-0. WK 1929, Den Haag, 18e partij. Met de volgende afwikkeling ruimt wit alle stukken en ook de zwarte e-pion op: Txc7+ Dxc7; Pc5+ Kb6; Dxc7+ Kxc7; Pxe6+!! Kd7; Pxd8 Kxd8; b4 en nu volgt de onstuitbare opmars van koning en a-pion, op het goede moment afgewisseld met de cruciale d-pion en kort daarna 1-0.
Alexander Aljechin – Efim Bogoljubov 1-0. WK 1929, Den Haag, 19e partij. Nu wint Aljechin precies op tempo het eindspel (pion al op f4 is remise): b8(D) Txb8; Txb8 f4; Kd5 f3; Ke4 f2; Tf8! Kg3; Ke3 en 1-0.
Door: Bram Doeves, SV Botwinnik
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
