Zoetermeer is een groene oase in de Randstad: een mekka voor bloemen, planten, vogels en andere dieren. In de serie ‘Zoetermeer, Natuurlijk Groen’ gaat Zoetermeer Actief met u op pad in de natuur in en rond Zoetermeer. Vandaag de negende aflevering: De Zoete Aarde, een echte open luchtbuurttuin in De Leyens.

Een zoete inval vol bijzondere initiatieven en een oase van 1,5 hectare groot in de stad. En een zeer gastvrije, hartelijke uitstraling: daarvoor staat de nog jonge buurttuin De Zoete Aarde aan de Broekwegschouw 220 in De Leyens. Voor de poort staat altijd een houten kar klaar met de oogst van de dag: te koop voor een klein bedrag. Als je binnenloopt, zie je aan de rechterkant de peren- en appelbomen en voor je een groot, gezellig en bont terras met vazen vol vers geplukte bloemen. Wie op woensdagmiddag langskomt, ziet in de tuin een groep mensen onder leiding van een Chinese Zoetermeerder bezig met de trage bewegingen van Tai Chi. De les is zelfs gratis.

Voor en door buurtbewoners

Bij De Zoete Aarde kan iedereen kan terecht voor een kop koffie of een kopje kruidenthee getrokken van eigen kruiden.  Er wordt bijgepraat, er wordt gehaakt.  Buurtbewoners komen langs om groente te kopen of om voor een klein bedrag zelf bonte boeketten te plukken in de speciale bloemenpluktuin. Sinds er een groot bord met bloemenpluktuin staat, loopt-ie goed. Ted komt bijna elke dag in zijn scootmobiel en teelt samen met Remco prachtige pronkbonen. Buurtbewoonster Phyllis komt op deze maandagmiddag met haar hondje langs om de high tea, die ze gaat organiseren, te bespreken. Hilde zit op haar hurken en knipt kruiden. Ze vertelt: “Ik doe het nu voor het tweede jaar. Toen ik ermee begon wist ik er nog niets van. Ik ben gaan googlen en er geleidelijk ingegroeid. Ik doe het met heel veel plezier.” Het is hier met recht een buurthuis in de open lucht.

Belangrijk zijn ook de huurtuintjes (100) en de schooltuinen (120) op het comlex. Daar doen alle groepen 5 van de scholen uit de buurt aan mee.

Jamclub

Buurtbewoners kunnen in de kruidentuin, die op het zuiden ligt, gratis wat kruiden knippen. Er staat van alles: munt, basilicum, lavendel. Ook kruiden die je in de supermarkt niet zo gauw kunt kopen. Ruim 80 vrijwilligers zetten zich in voor de tuin. Hanneke van de Jamclub is een van hen. Zij vertelt trots: “Per jaar maken we in de schuur op de tuin  honderden potjes jam. Van pruimen, zwarte bessen, van rode bessen en wat de oogst verder ook is.” Ze worden verkocht voor 2,50 per stuk. Aan het einde van het schooljaar waren er klein potjes jam voor de juffen en de meesters. Pia doet weer heel wat anders. “Ik ga Calendulazalf maken”. Die zalf beschermt en verzorgt de huid. Verderop is Ijsbrand bezig met het snoeien van een perenboom. Hij vertelt: “Ik heb al tien jaar de zorg voor 150 appelbomen, 100 perenbomen en zes pruimenbomen. Het is heel veel werk. We doen het met tien man. Je hebt een zomersnoei en een wintersnoei. Dan zijn er nog allerlei ziekten die we moeten bestrijden, zoals meeldauw.”

Op het terrein van De Zoete Aarde was vroeger een productieboomgaard gevestigd.  Daarna waren er 30 jaar lang schooltuintjes van de gemeente Zoetermeer. Toen er in 2014 plannen waren voor woningbouw, kwam de buurt in opstand. Enthousiaste buurtbewoners legden de basis voor de buurttuin. De stichting mag van de gemeente de buurttuin tot 2025 gratis gebruiken.

Dromentafel

De oogst van de appel- en perenbomen is te klein om er, zoals de Hof van Seghwaert doet, door een professioneel bedrijf sap van te laten maken. Op de tuin wordt er bijvoorbeeld appelcompote en appelmoes van gemaakt. Er wordt ook eigen drank verkocht: de Napolitano-siroop van Pon, gemaakt van de sap en het rasp van sinaasappels, citroenen en zwarte bessen. Een van drijvende krachten achter de tuin is Jannie van Maldegem. Zij is een van de oprichters van de Stichting De Zoete Aarde (april 2015), bestuurslid en vrijwilliger maar vooral ‘dromer, fantast en verbinder van mensen’ zoals ze dat zelf omschrijft. De voormalige leerkracht van de Prinses Margietschool is geen idee voor de tuin te gek of ze gaat er voor: “Mij dromen zijn groot, maar ik ben ook blij als ik er een klein stukje van kan verwezenlijken.”

Een van die dromen die is uitgekomen, is de dromentafel: dit is een bijzondere tafel met kleurige stoelen die op een groot podium achter de schuur staat. Er kunnen 35 mensen aan zitten. Hier vinden de wekelijkse soepmaaltijden plaats en de vele vegetarische thema-diners bereid met groenen en fruit van eigen tuin. En door heel veel enthousiaste vrijwilligers! Iedereen kan zich via de facebookpagina van De Zoete Aarde inschrijven voor een van die maaltijden.  Dat het enthousiasme voor de buurttuin groot is, blijkt ondermeer uit het feit dat het bedrag dat voor de dromenafel nodig was – 1000 euro – binnen de kortste keren bij elkaar was gebracht.

Romeinse maaltijd

Het aantal activiteiten is te veel om op te noemen. In de winter is er een romantische lichtjesavond. Bij een Romeinse maaltijd vertelden professionele verhalenvertellers verhalen uit de Romeinse tijd. Een hippiemarkt staat op stapel. “Hier kan ontzettend veel. Kom maar op met die ideeën,” zegt Jannie enthousiast. Het bestuur van de stichting De Zoete Aarde zit ook vol met plannen en ambities. Om wat voorbeelden te noemen: een proef met oogstdelen , het verkopen van eetbare bloemen aan restaurants, het meedoen aan leerwerktrajecten en cursussen over tuinieren. Zoetermeer gaat nog veel horen van deze buurttuin.

Tekst: Christa van der Hoff

Zie: Serie Groen voor alle artikelen in deze serie!