Bram Doeves belicht voor u elke week een mooie bridge- of dampartij. Interessante stellingen, een leuke puzzel om over na te denken of een verslag van een goed gespeelde wedstrijd. Deze week: Ton Sijbrands neemt revanche op zichzelf met glanzend nieuw wereldrecord.
Ton Sijbrands heeft in het stadhuis van Hilversum op 19, 20 en 21 december 2014 in bijna 48 uur een nieuw wereldrecord simultaan blinddammen tegen 32 opponenten gevestigd. Omroep MAX heeft deze hele simultaan volledig uitgezonden met een aantal interessante interviews van schaakmeester-presentator Hans Böhm.
De topprestatie fysiek gezien. Vijf jaar geleden vestigde Ton Sijbrands ook een wereldrecord, maar dat zat hem nooit lekker. Daaraan voorafgaand verbeterde hij keer op keer zijn blinddamsimultaanrecord, en dat ging hem steeds gemakkelijk af. Maar vijf jaar geleden, hij was toen 60, tegen 28 opponenten, liep het voor het eerst niet lekker, mede door teveel zetfouten, mede waardoor de recordpoging maar liefst 41 uur duurde. Dat moest nu anders. Presentator Hans Böhm bracht dat uitstekend voor het voetlicht. Sijbrands vatte de recordpoging ditmaal heel serieus op, anders zou het niet lukken. Met de match in het vooruitzicht, was het afzien het laatste half jaar. Hij is in die tijd heel gezond gaan eten, en hij is daardoor 10 kilo afgevallen, en hij dronk sinds september geen druppel alcohol meer. Door zijn dit keer uitstekende voorbereiding mede dankzij zijn vrouw Hetty Hilberts kwam hij ook goed uitgerust aan de start. De match tegen ditmaal 32 (!!!) opponenten duurde op een kwartiertje na twee volle etmalen, en gedurende die tijd zonder ook maar een spoortje slaap zag zijn vrouw hem niet versagen (de vorige keer zat hij letterlijk met de handen in het haar) en was ze steeds vol vertrouwen, dat het hem zou lukken. Ook was tv-dokter Ted van Essen aanwezig, ook al om enkele interessante vragen van Hans Böhm te beantwoorden over de fysieke problemen van zo'n langdurige match. Topsport, noemde Ted de match terecht, en de 65-jarige Ton Sijbrands bleek weer de conditie daarvoor te hebben. Bekend is dat de testosteronspiegel daalt en dat de adrenaline dan minder effectief wordt, vooral als de conditie (ouderen worden "vetter") terugloopt. Onder druk van (wedstrijd)spanningen zorgt de adrenaline tijdelijk voor meer alertheid, meer energie, minder slaperigheid, maar waar ligt de grens? Volgens dokter Ted is daar niet veel literatuur over, maar chirurgen die de hele nacht opereren gaan daarna fouten maken die levensbedreigend kunnen zijn en om dat te vermijden moeten chirurgen na de nacht ophouden. Door slaaptekort gaan mensen minder goed functioneren, er ontstaan concentratieproblemen, het denken vertraagt, en men wordt chagrijnig. Het opdringen van slaaptekort is ook een bekende martelmethode om mensen een gewenste bekentenis af te dwingen. Ton Sijbrands bleef echter duidelijk binnen de grenzen van het mogelijke, na twee etmalen met daarin twee nachten (!!) kon hij zich nog steeds varianten voor de geest halen, al ging het op het laatst wel wat moeizamer en gebruikte hij ook het woord zweverig. Bij de huldiging en ook bij een kleine analyse achteraf, was het Ton echter niet aan te zien dat hij al twee etmalen niet geslapen had, hij oogde nog steeds niet slaperig! Ook uit dit oogpunt was de prestatie van de 65-jarige Ton Sijbrands fenomenaal!
En ook een verbluffende damprestatie. Ton Sijbrands moest twee etmalen lang vanaf vrijdag 9:05 uur de standen van 32 partijen onthouden zonder een bord te zien en dus ook uit het hoofd zetten bedenken voor het verdere verloop van de 32 partijen. Hij heeft een half jaar lang als een berg hier tegenop gezien. Maar direct na de opening viel die druk van hem af. Ton was gedurende die twee etmalen dus geen moment slaperig, en was constant in zijn hoofd bezig met zijn damstanden. Zijn tegenstanders hadden veldbedden om af en toe een uurtje op te slapen, en mogelijk hielp dat de zwaarste slaperigheid te bedwingen, want ook de tegenstanders van Ton zagen er redelijk fit uit na afloop van de match. In de match waren 8 zetfouten toegestaan maar daarna telt elke zetfout als verloren partij, en neemt de onzekerheid over een goede afloop drastisch toe. Maar Ton maakte ditmaal "slechts" 5 zetfouten, en bleef dus fraai uit de buurt van die gevaarlijke grens van 8 zetfouten. Soms beantwoordde Ton de zet van een tegenstander vrijwel onmiddellijk (op basis van standenkennis), maar vaak duurde dat enkele minuten (op basis van inzicht). De problemen voor Ton Sijbrands waren behalve zijn 32 tegenstanders vooral de tijdsduur en het aantal zetfouten, en die laatste twee factoren mogen geen moment onderschat worden!
De damtechniek. Niemand kwam tegen Ton duidelijk beter te staan. Ton heerste daardoor als een vorst over de dammatch en hoefde niet eens tot het uiterste te gaan. Nadat Ton in winsten met 14-0 voorstond kwam er om 8:46 uur op zondag een zet met een remise-aanbod. Hierop reageerde Ton heel professioneel: hij was al bijna twee etmalen bezig aan een topprestatie en als de rest van de partijen in remise zou eindigen dan had hij zijn record met 72% en toen nam hij heel verstandig niet meer het risico om voor een nog hoger percentage te gaan. In die zin antwoordde hij en niemand stond op dat moment beter en had na twee etmalen nog zin in een winstpoging, en onder een daverend applaus accepteerden de nog spelende dammers het remise-aanbod van Ton, die daardoor 14 van de 32 partijen won en de overige 18 partijen remise speelde, met het verbluffende nieuwe wereldrecord simultaan blinddammen tegen 32 tegenstanders met een winstscore van 72% in 48 uur!
Na 40-35! | Wit aan zet |
1.Ton Sijbrands – Robert-Jan van den Akker 2-0. Wereldrecord blinddamsimultaan Hilversum/MAX 2014. Slechts één van de 14 winstpartijen werd beslecht door tactisch spektakel, en dat is deze stand waarin er van alles dreigt. Na 9-13 volgt de fraaie winst 35-30 24x35; 33x24 19x30; 44-40! 35x33 en 38x20, +. Dus 8-13; en nu volgde de schitterende "a-positionele" zet 42-37!!, met een onweerlegbare dreiging en zwart moet minstens een schijf offeren, maar speelde 6-11 (?) en nu volgde verrassend een zelfde soort combinatie als hiervoor, maar toch net even anders: 35-30!! 24x35; 33x24 19x30; 31-27!! 22x33 en 39x10!! +.
2. Analyse Ton Sijbrands onmiddellijk na afloop wereldrecord blinddamsimultaan Hilversum/MAX 2014. Na twee nachten zonder slaap moest Ton toch nog even een geweldig mooie slagzet laten zien waar het net niet van kwam in zijn partij tegen Kees de Jonge, maar waaraan hij moest denken ook al omdat hij net iets over dit slagprincipe had gepubliceerd in zijn Volkskrantrubriek, en zelf had hij dit slagprincipe ooit al eens toegepast in zijn welbekende partij tegen Sheoratan in Paramaribo 1969 (zie ook het Jubileumboek KNDB 100 jaar op 100 velden). Het cruciale van dit slagprincipe is de naslag, die ervoor zorgt dat zwart na de combinatie alleen nog randschijven overhoudt. De ontknoping: 27-22 18x27; 33-29 24x31; 39-33 27x29; 35-30 23x32; 34x3 25x34 en dan nog de uitsmijter 3x46 (keuzeslag) !!!
Bram Doeves (
U vindt alle denksportrubrieken hier terug: Denksport