Bram Doeves belicht voor u elke week een mooie bridge- of dampartij. Interessante stellingen, een leuke puzzel om over na te denken of een verslag van een goed gespeelde wedstrijd. Deze week:
W. J.v.d.Voort, damrubriekschrijver Leidsche Courant in de “goeie ouwe tijd”
De Leidsche Courant (LC) was één van de eerste kranten ter wereld en verscheen in 1688. Het was een rooms-katholiek dagblad voor Leiden en omstreken, maar vanaf 1967 werd het een algemeen dagblad en in 1992 hield de krant op te bestaan. De LC was minder voortvarend met het starten van een damrubriek. In het “algemene” Leidsch Dagblad verscheen al in 1924 een damrubriek van J. Vrolijk uit Alphen a/d Rijn met problemen van eigen hand en correspondentie daarover. De protestantse Nieuwe Leidsche Courant volgde in 1926 met een damrubriek. Pas op 25 mei 1935 besloot de LC “op veler verzoek” een damrubriek te starten met als rubriekschrijver de heer W.J.v.d.Voort – “in rooms-katholieke kringen geen onbekende”, hij was namelijk bekend als partijspeler, simultaangever en als problemist. Van 1935 tot aan zijn pensionnering in 1961 was W.J.v.d.Voort met groot succes damredacteur van de LC. In 1935 begon W.J.v.d.Voort met zijn rubriek “Het Damspel” over 1 van de 5 kolommen, maar al in 1936 was zijn rubriek uitgedijd tot drie krantenkolommen. In zijn rubrieken kwam dus van alles aan de orde, maar het accent bleef liggen op spectaculaire partijfragmenten en problemen van hemzelf en vooral ook van regionale problemisten, zoals van Jan Wortman, de oprichter van Samen Sterk Hazerswoude en zie hierna. Nooit meer was er zoveel aandacht voor dammen in de kranten als in de jaren 30. Maar eind jaren dertig waren er nog twee kolommen over en in mei 1941 verdween de rubriek geruisloos uit de krant vanwege de oorlogsomstandigheden. Dat bleek tijdelijk, maar pas op 3 december 1948 verscheen de rubriek weer, en dat was niet zo maar toevallig, want dat kwam door de nieuwe impuls die Piet Roozenburg aan het dammen gaf, door op die dag wereldkampioen dammen te worden na een schitterend gespeeld toernooi. Het was alweer een rubriek van W.J.v.d.Voort, maar kleiner dan vroeger en mede daardoor nogal eenzijdig gericht op de problematiek. De rubriek startte onder de naam “Onze Damrubriek” maar ging later weer “Het Damspel” heten, net als vroeger. En opnieuw eindigde de rubriek abrupt op 18 oktober 1961. De laatste regel was “Oplossingen in de volgende rubriek.”, maar die rubriek is er nooit meer gekomen en de lezers moesten nog een hele tijd wachten tot 7 maart 1962, toen de al genoemde Jan Wortman als de nieuwe rubriekschrijver van start ging met een damrubriek met opnieuw de naam “Het Damspel”. Mogelijk is W.J.v.d.Voort in kleine kring bedankt voor zijn grote verdiensten voor het damspel in de regio Leiden gedurende maar liefst zo’n 26 jaar, maar een bedankje in “zijn” krant heb ik niet kunnen vinden.
| Wit aan zet | Wit aan zet | Wit aan zet |
 |
 |
 |
Een dambord bevat 50 velden, en is meestal niet zichtbaar genummerd. De nummers zijn van belang voor de notatie van een partij of ook van een stand. De nummering gaat van veld 1 linksboven, van links naar rechts naar 50 rechtsonder. Een streep in de notatie is een zet, een kruis een slag. “Dampuzzels” is bedoeld voor het breedst mogelijke gezelschap van puzzelaars.
1. Uit het Franse tijdschrift Tour les Jeux haalde W.J.v.d.Voort in zijn rubriek van 4 februari 1938 twee verrassende bravourstukjes van Franse dammers, want het was partij-vuurwerk wat we hier zien: wit wint op geniale wijze door: 25-20! 14x25 of?; 28-23! 29x18 of?; 38-32! 27x29; 37-31! 36x27; 39-33 29x38 en wit kronkelt nu als een slang over zes schijven naar dam: 43x3. Verbluffend!
2. Het andere vernuftige staaltje van damkunst was van Leon Ligal. Leon bewerkstelligt met een meerslagfinesse het extra tempo dat hier nodig is om een doorbraak naar veld 9 (!) te creëren:
39-33! 28x39; 29-23!! 18 of 20x40; 35x33 20 of 18x38 (de meerslag); 43x21 (het tempo want:) 25x34; en 21-17 12x21; en ten slotte 16x9!! Opnieuw, verbluffend!
3. Het eerste probleem van na de oorlog, in de rubriek van 3 december 1948, van problemist W.J.v.d.Voort, en dit noemde hij een luchthartige compositie, om er weer een beetje in te komen:
27-21 16x47 (meerslag); 29-23 47x50 (meerslag); 23x5 34x45; 5x1 50-28 of?; 49-44 28x50; 1-6 en uiteindelijk winst door opsluiting.
Bron: de website Historische Kranten - Erfgoed Leiden en Omstreken (Leidse kranten van 1720-2006)
Bram Doeves (
U vindt alle denksportrubrieken hier terug: Denksport
