Bram Doeves belicht voor u elke week een mooie bridge- of dampartij. Interessante stellingen, een leuke puzzel om over na te denken of een verslag van een goed gespeelde wedstrijd. Deze week: de Jubileumuitgave 1936 van de NBD.
Een nostalgische terugblik met de Jubileumuitgave 1936 van de NDB
Deze Jubileumuitgave van de NDB (sedert 1911) was gewoon nog een heel sober uitgevoerd dubbeldik exemplaar van Het Damspel, in 1936 een weekblad. Midden jaren 30 was het de tijd van de crisis met bijna een half miljoen werklozen, maar het was een bloeitijd voor het dammen (ook door de werklozendamclubs zoals in Leiden). Voor de administrateur van HD, J.W. van Dartelen, stond soberheid toen centraal en hij begon zijn stuk met een klaagzang over de oplage van HD in 1920, toen nog een maandblad van slechts 200 exemplaren, bij een flinke schuld aan de drukker. Maar het ging steeds beter en in 1935 startte HD als weekblad met een oplage van 2500 exemplaren. En binnen een jaar was de oplage opgevoerd tot 3100 exemplaren, ach, had Vervloet dit nog mogen beleven, verzuchtte Van Dartelen dan ook tot slot. Genoemde Vervloet was de roemruchte eerste voorzitter van de NDB en de grote pionier van het dammen in Nederland en sierde met zijn foto de voorpagina. Gelukkig was Jac de Haas (Scheveningen) nog steeds actief in 1936, want hij wist meer treffende herinneringen aan vroeger op te halen dan alle overige schrijvers bij elkaar. Hij gaat in gedachten terug naar 1894, toen bij Kornert in de Pool te Rotterdam de drie groten van het Nederlandse dammen, namelijk Vervloet, Constant Stams en Jozef Blankenaar, bijeen waren om Eugène Leclercq, de grote Franse dammer, te ontvangen. Het was het eerste bezoek van een Franse dammer. Toen is de basis gelegd voor het contact sindsdien tussen het Franse en het Nederlandse dammen. Verder is in 1894 ook het eerste NK dammen gehouden, gewonnen door de 79-jarige Amsterdammer J.B. van Vught. Ook op het tweede NK in 1896 grijpt de onverwoestbare Van Vught, dan al 81 jaar, de kampioenstitel. Wijsheid komt met de jaren! Genoemd driemanschap begeleidde deze evenementen bij gebrek nog aan een bondsorganisatie. In 1899 wordt Constant opgericht, een jaar later VAD. In 1904 is de eerste grote internationale dammatch tussen Isidore Weiss en Jac de Haas. In 1906 geeft VAD een belangrijk tijdschrift, HD, uit met grote invloed op de groei van het damspel. De meesterdammers van VAD en Constant geven overal simultaansessies die gepaard gaan met de oprichting van nieuwe damclubs. In 1906 komt er een eerste Nationale Dambond. In 1909 wordt het tijdschrift van VAD het Bondsorgaan. Intussen waren er twee bonden die in 1911 fuseren tot de Nederlandse Dambond. Sprong. En in 1936 is Jac de Haas er getuige van dat er meer dan 1000 toeschouwers zijn bij één van de partijen van de WK-match tussen Vos en Raichenbach! In de kranten staan dagelijks de partijen met analyse! 35 Jaar daarvoor trachtte Jac de Haas een dambericht te plaatsen in een Amsterdamse krant. Tevergeefs, de hoofdredacteur riep toen uit: er is toch geen belangstelling voor dammen. En in 1936 zijn er zelfs kranten die wedstrijden organiseren en prijzen uitreiken... Jac zou verbaasd staan te kijken hoe weinig blijvends er in 2015 nog over is van wat hij ooit op de rails heeft gezet.
| Na 7-11? | Na 43-38? | Na 9-14? |
 |
 |
 |
1. Jan Hendrik Vos – A. de Graag 2-0. NK 1936. In het WK 1936 tegen Maurice Raichenbach had Vos weinig kans, in winstpartijen won Raichenbach met 5-0. Maar in het NK 1936 waren de twee mooiste combinatiewinsten van Vos. Hier wint Vos door 37-32!! 28x37; 42x31 26x37; 27-22 17x28; 25-20 14x25; 34-30 25x34; 39x6, +.
2. J. Kalden – Jan Hendrik Vos 0-2. NK 1936. Opnieuw een omsingeling die met een schitterende combinatie wordt bekroond: 30-34!!; 29x40 of? 26-31; 37x26 19-23; 28x19 17x37; 42x31 20-24; 19x30 25x21!!; 26x17 11x22, +z.
3. Wim Rustenburg – M. Stahlberg 2-0. NK 1936. 12-18 in plaats van 9-14 was hier aangewezen. Nu kan Rustenburg een winnende kettingstelling gaan innemen: 32-27! 12-18; 28-23 19x28; 38-32 13-19; 32x21 11-16; 27x18 16x36; 18-12, +.
Bram Doeves (
U vindt alle denksportrubrieken hier terug: Denksport
