Bram Doeves belicht voor u elke week een mooie bridge- of dampartij. Interessante stellingen, een leuke puzzel om over na te denken of een verslag van een goed gespeelde wedstrijd. Deze week: Damrubrieken Bram Doeves gebundeld in Dammen: derivaat van een ruimtespel (Dampuzzelboek).
Het doel van mijn damrubrieken is om het dammen als een interessante denksport te etaleren voor de “buitenwereld”, dus voor niet-dammers-puzzelaars (volgens het CBS zijn er ruim 4 miljoen puzzelaars), maar natuurlijk ook voor dammers. Middel daartoe is het brengen van “spektakel” via dampuzzels. Mijn “grote voorbeelden” daarbij zijn de damrubriekschrijvers uit de jaren dertig, zoals Wieger Hoekstra in de Nieuwe Leidsche Courant, die problemen met flitsend slagspektakel afwisselde met partijstanden waarin ook volop slaggeweld zat. Vanaf de jaren zestig zijn de levendige puzzelrubrieken opgevolgd door de saaie analyserubrieken, want daar zat ook minder werk aan voor de rubriekschrijver. Bij puzzelrubrieken hoorden namelijk ladderstanden met de namen van de goede oplossers, en er was ook veel correspondentie tussen thuisdammer en rubriekschrijver. Bij analyserubrieken was er niet of nauwelijks correspondentie, waren er geen ladders meer, en de rubrieken werden nauwelijks nog gelezen door buitenstaanders. Terwijl Hoekstra cs een golf van puzzelaars over de damclubs liet heen spoelen, zijn er in de laatste 20 jaar nog nauwelijks belangstellende volwassenen op de damclubs afgekomen. Overigens ondervindt het dammen nu veel meer concurrentie van alternatieven, met name hebben de fascinerende beeldschermen onze vrije tijd ’s avonds zo ongeveer gehalveerd. Maar goed, hopelijk bent u één van die 4 miljoen puzzelaars, en het boek is een echt dampuzzelboek geworden, met ruim 400 puzzelstanden, waaruit ik drie standen haal met een oplopende moeilijkheidsgraad. Verder noem ik dammen een derivaat (afgeleide) van een ruimtespel. Het oudste dambord is namelijk een bord met een schitterend lijnenspel, met verticale, horizontale en diagonale lijnen, net een planetarium met ruimteschotels tussen planeten. Een heel abstract lijnenspel, terwijl oude spellen doorgaans heel figuratief waren met meestal afbeeldingen daarbij van mens en dier. Kortom, het bord lijkt meer op een spel voor astronauten dan voor mensen ook al omdat het orthogonale (verticale en horizontale) en diagonale bewegingen in één spel suggereert en dat is onaards moeilijk. In Turkije heeft het dammen zich ontwikkeld tot een orthogonaal spel en in Europa werd het dammen een diagonaal spel, en dat is al moeilijk genoeg!
| 1.Wit aan zet | 2. Wit aan zet | 3. Na 34-29? |
 |
 |
 |
Een dambord bevat 50 velden, en is meestal niet zichtbaar genummerd. De nummers zijn van belang voor de notatie van een partij of ook van een stand. De nummering gaat van veld 1 linksboven, van links naar rechts naar 50 rechtsonder. Een streep in de notatie is een zet, een kruis een slag. "Dampuzzels" is bedoeld voor het breedst mogelijke gezelschap van puzzelaars.
1. Compositie Gerhard Bakker van een “coup royal” die iedere dammer in zijn hoofd heeft zitten, aldus Arie van der Stoep in zijn boek “Alle typezetjes” waaruit deze compositie is gehaald. 27-22! 18x27; 32x21 23x34; 40x7 en nu is er een eindspel over dat precies en heel fraai gewonnen is voor wit.
2. Rob Clerc – M. Voskamp 2-0. 17-2-2001. Het lijkt op een compositie van negenvoudig oud-kampioen van Nederland en Zoetermeerder Rob Clerc, maar het fragment komt echt uit een schitterend gewonnen partij. Rob speelt namelijk 27-21!! en Voskamp geeft op!? Maar Voskamp heeft toch een fraaie plakker 26-31 naar veld 42, bijna dam, dus remise? Slechts wederzijds 5 schijven, en wat kan dammen toch verrassend zijn, want bij doorspelen zou Rob als volgt winnen : 27-21!! 26-31; 21x23 31x42; 23-18!! 13x33 en 29x47!! +.
3. Huibers – Piet Roozenburg 0-2. Onderlinge Constant 1941, uit het boek “100 jaar Constant”, door Arie vd Stoep cs. De latere wereldkampioen was nog maar 16 jaar, toen hij als volleerde damtovenaar met het volgende zetje won: 25-30!!!; 29x20 17-22; 28x8 13x2; 35x22 en 26x46 en +.
Dampuzzelboek; dammen: derivaat van een ruimtespel, Bram Doeves, 200 blz A5 €7,50, bij verzending buiten Zoetermeer, plus portokosten, verkrijgbaar bij Bram Doeves,
Bram Doeves, (
U vindt alle denksportrubrieken hier terug: Denksport
