Bram Doeves belicht voor u elke week een mooie bridge- of dampartij. Interessante stellingen, een leuke puzzel om over na te denken of een verslag van een goed gespeelde wedstrijd. Deze week:
Praatdam en cijferdam
Praatdam is het nieuwste boek van Johan Krajenbrink. Johan (1966) werd van leraar Nederlands – in Nijmegen werd hij Neerlandicus – al snel een veelzijdige damprof en derde van de wereld in 2001. Als technisch directeur van de KNDB is hij verantwoordelijk voor topdammen. Hij is ook actief als trainer en coach en hij schrijft ook damartikelen en damboeken. Wat hij over dammen in al zijn facetten heeft geschreven, is nu verzameld in Praatdam, dat meer letters dan cijfers & diagrammen bevat. Uit het boek blijkt bijvoorbeeld dat hij bij de grote damtrainer Kats in Minsk/Rusland een Leo-van-de-Kar-sportfonds-stage heeft gelopen in 1994. Dat heeft veel ideeën opgeleverd voor de damtraining in Nederland. Kats begon met tegen Johan te zeggen dat dammen voor beginners begint op de 64 velden!! Zo is het voor kinderen belangrijk om snel resultaat te boeken. Op de 64 velden dus. De combinaties zijn gemakkelijker op de 64 velden, omdat het bord niet zo groot is. Verder bestaat er voor kinderen veel overtollige ballast als allerlei varianten ten diepste worden uitgeanalyseerd. Deze overtolligheid wordt geschrapt bij Kats, volledigheid is niet noodzakelijk. En daarna wordt het toch wel wat ingewikkelder: over strategieën en positionele kernbegrippen. Met het begin ben ik het van harte eens. Zelf ben ik 7 jaar trainer geweest in Zoetermeer waar weinig kinderen al met ouders of grootouders hadden gedamd voor ze bij mij kwamen. Die waren al gewend om te dammen en wilden dus damtraining, maar de “blanco” meerderheid checkerde veel liever op de 64 velden, precies om de genoemde redenen. Verder speelt voor kinderen “herhaling” een grote rol. Waarom? En dat valt weer te lezen bij de kinderpsycholoog Jean Piaget met boude uitspraken als “kinderen beneden de puberteitsleeftijd kunnen nog niet logisch nadenken”. Tegenwoordig wordt “Piaget genuanceerd” maar zelf begreep ik pas na het lezen van “Piaget” waarom ik onder mijn 50 jonge schoolkinderen geen echt “talent-voor-dammen” was tegengekomen, terwijl hun geheugen voor inmiddels bekende en herhaalde “dampuzzels” wel prima werkte, maar zelfs zo’n bekende dampuzzel op zijn kop of op zijn kant, dat ging niet, dat deed een te groot beroep op “logisch denken” in plaats van op “geheugen”. En analyses? In mijn rubrieken komen in ieder geval zo weinig mogelijk (saaie) analyses voor, ik spiegel die rubrieken liever aan de damrubrieken van de jaren dertig, toen de rubriekschrijvers nog de puzzelaars met spektakel voor het dammen trachtten te winnen. Hierna dus wat cijferdam van de jaren 30 maar ook van 2016. En Praatdam? Wordt vervolgd.
| 1.Nu 11-16 | 2. Wit aan zet | 3. Nu 33-28? |
 |
 |
 |
Een dambord bevat 50 velden, en is meestal niet zichtbaar genummerd. De nummers zijn van belang voor de notatie van een partij of ook van een stand. De nummering gaat van veld 1 linksboven, van links naar rechts naar 50 rechtsonder. Een streep in de notatie is een zet, een kruis een slag. "Dampuzzels" is bedoeld voor het breedst mogelijke gezelschap van puzzelaars. Wazew: wit aan zet en wint. +: wit wint nu of later.
Fabre in cafédam in 1932; damrubriek Wieger Hoekstra van 27-1-1932 in de Nieuwe Leidsche Courant (NLC). Fabre was wereldkampioen in 1926 en in 1931-32 en speelde in die tijd ook wel in café’s met een voorgift om geld. Hij was al een schijf voorgekomen (hier niet in beeld), maar stond niet geweldig en zag in ieder geval een schitterende remisecombinatie en speelde daarom 26-21, gevolgd door 11-16. En nu komt dus de heel verrassende remisecombinatie: 23-19!!! 14x23 of?; 24-19 13x35; 34-30 16x27 en 25-20 en na de keuzeslag bereikt wit hoe dan ook heel snel een remisedam!
Ben Springer in simultaan te Oud-Beijerland in 1932, damrubriek Wieger Hoekstra van 23-2-1932 NLC. Ben Springer was in het Olympisch toernooi van 1928 in Amsterdam wereldkampioen geworden en liet hier de monden openvallen door een damzet van liefst 10 zetten: 37-31!!! 26x37; 48-42 37x48; 36-31 48x26; 47-42 26x48; 28-22 17x28; 33x22 24x42; 22-18 13x22; 43-38 42x33; 39x6 48x30; 35x2.
Zoetermeerder Jo Fijen in kampioenschap van Samen Sterk Hazerswoude 2016. Als wit hier 45-40 speelt, staat Jo met zwart iets beter, maar na het gespeelde 33-28 ? laat Jo 12 schijven van het bord verdwijnen met beslissend voordeel, 0-2: 33-28? 2-7; 28x19 17-22!!; 26x28 18-23; 29x18 20x38; 32x43 en 13x44. Jo beëindigde dit kampioenschap met 6 uit 7 en 1 winstpartij, maar die mocht er duidelijk wel zijn!
Bram Doeves, (
U vindt alle denksportrubrieken hier terug: Denksport
