Magistrale momenten uit de schaakgeschiedenis
Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week deel 4 van deze serie.
4. Michael Botwinnik in Groningen, bij AVRO, in Monte Carlo
Paul Pettinga, 15 jaar eind 1946, wilde in dat jaar Michael Botwinnik dolgraag in Groningen zien spelen, want toen had Botwinnik al de bewonderenswaardige uitstraling van een wereldkampioen, al zou hij dat pas in 1948 worden, door het grijpen van de vacante wereldtitel in een vijfkamp. Begin 1946 was de wereldtitel vacant geworden door het overlijden van Aljechin. En kijk, de uitslag van het Staunton toernooi in Groningen met een veld van 20 sterke schakers, was geheel volgens de verwachting van Paul: 1. Michael Botwinnik 14,5 pt, 2. Max Eeuwe 14,0 pt, 3. Vassily Smyslov 12,5 pt.
Botwinnik bij de AVRO en in Monte Carlo
|
Na De7 |
Botwinnik – Capablanca 1-0. AVRO Holland 1938. Botwinnik eindigde hier als derde met 7,5/14. Na De7 schieten de standtaxatiecijfers van Fritz omhoog: wit kan beslissend voordeel krijgen met de zet die Botwinnik ook deed: La3!! Dxa3; Ph5+ gxh5; Dg5+ Kf8; Dxf6+ Kg8; e7. Vervolgens gaf Capablanca met zijn dame steeds schaak totdat b2-b4 dat verhinderde en Capablanca opgaf. Op internet wordt dit wel de beroemdste partij van Botwinnik genoemd. Overigens beschouwde Botwinnik Capablanca als de grootste schaker aller tijden. Hij heeft dat gezegd in een interview met Sosonko (Vrij Nederland, 20-8-1991). “Door zijn positiebegrip was hij praktisch onverslaanbaar. Wij hebben samen veel geanalyseerd. Toen begreep ik dat hij een genie was en ik niet. Dat ik wel een enorm talent had, maar dat ik het vooral moest hebben van hard werken. Capablanca speelde nooit zetten. Hij volgde een plan. Hij schaakte als een pianist. Je hoort nooit de noten afzonderlijk, je hoort het hele stuk.” |
|
Na Tac1 |
Botwinnik – Portisch 1-0. Monte Carlo 1968. Bent Larsen wint dit toernooi met 9,5/13 en Botwinnik wordt tweede met 9/13, en speelt een beroemde partij volop spektakel tegen Portisch. Portisch speelt hier Pb8 en graaft daarmee een kuil voor Botwinnik waar hij zelf zal invallen; Txc7!? Lc6!, Portisch sluit Toren in! maar nu doet Botwinnik heel diep en magistraal berekend T1xc6! bxc6; Txf7! h6 of?; Tb7 Dc8; Dc4+ Kh8; Ph4 Dxb7; Pg6+ Kh7; Le4 Ld6; Pxe5+ g6; Lxg6+ Kg7; Lxh6+ en Portisch gaf op. |
Verder naar Paul Pettinga: Botwinnik als persoon
Botwinnik was geen imposante verschijning, eerder een grijze muis, toonbeeld van ernst en concentratie, absoluut geen grappenmaker, niet iemand om gezellig een goed glas wijn mee te drinken. Zijn vrouw hield soms de wacht voor de deur van zijn hotelkamer, om iedereen tegen te houden die hem wilde storen, als hij moest studeren vanwege een afgebroken partij. Botwinnik wist als mens aardig te profiteren van het communistische systeem. Als uitstekend schaker en trouwe communist beschikte hij over allerlei privileges, zoals een eigen auto en toegang tot vele buitenlandse schaaktoernooien, samen met zijn vrouw! Helaas was hij verder behept met een vreselijke achterdocht, en daarmee maakte hij geen vrienden! Botwinnik vertrouwde zelfs zijn ‘vriend’ en secondant Salo Flohr niet, en gaf hem eens een andere zet mee voor een nachtelijke studie van de afgebroken partij dan hij in de arbitersenvelop had afgegeven!
Botwinnik goede schaakleraar
Ook als schaakleraar heeft Botwinnik veel betekend. Spelers als Karpov, Joessoepov, Kasparov, Kramnik en Shirov ontvingen zijn onderricht. Het motto van Botwinnik: “Je kunt niet volstaan met veel te spelen. Je moet tijd investeren om over schaak ná te denken”. De SV Botwinnik waardeert Botwinnik dan ook vooral om zijn grote schaaktechnische kwaliteiten, waarvan hierboven twee voorbeelden zijn gegeven, onder meer naar Paul Pettinga.
Door: Bram Doeves, naar onder meer Paul Pettinga, SV Botwinnik
U vindt alle schaakrubrieken hier terug: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
