Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over het ‘echte’ NK schaken 1969.
De ware toedracht van het grillige verloop van het Nederlands kampioenschap schaken 1969 staat gelukkig nog in het verslag over het NK 1971 van Jan Hein Donner in Schaakbulletin, hoewel nogal onopvallend, je zou er zomaar overheen kunnen lezen. Het verslag van Donner over het NK 1971 gaat namelijk in hoofdzaak over de volstrekt ignorante cultuurbarbaren die zelfs schakers op het niveau van het NK zijn, Donner als enige uitgezonderd. Over het NK 1971 zelf, is nog op te merken dat u zich geen zorgen hoeft te maken als u daarover niets weet, want dat is in drie woorden verteld: bangigheid, onkunde en benepenheid, alleen in het spel van Timman waren momenten van noblesse. Donner is het toen niet gelukt om een frisse wind te blazen door die muffe sfeer van geestelijke inteelt, al bracht Donner de nacht thuis door in Amsterdam in plaats van in de Klanderij in Leeuwarden, het hotel waar het toernooi zich afspeelde. Maar die enkele keer dat hij daar overnachtte, moest hij meemaken, hoe de bloem van de toenmalige schaakjeugd, Donner was al tien jaar ouder dan de eerstvolgende, zijn tijd doorbracht met brassen, toepen en dammen, zonder ook maar één moment zich gewaar te worden van de eeuwenoude beschaving die hem omringde.
|
Na Lb6 |
Jan Timman – Jan Hein Donner 0-1. Klanderij Leeuwarden NK 1969. Na Lb6 gaat de dan nog hoofdpijnvrije Donner op schitterende wijze in vliegende vaart de witte stelling slopen Lxh2+!; Kf1 Pe4!; Kf2 Dg5; g4 fxg4; fxe4 g3; Lc7 Dh5+; Pf3 en 0-1. |
|
Na Df6 |
Jan Timman – John van Baarle 1-0. Klanderij Leeuwarden NK 1969. De7-Df8 was veel beter geweest dan het gespeelde Df6, want nu gaat Timman fraai combineren: DC8+ Kg7; Dxb7+ Kh6; Td2! e4; bxc4 Dc3; Db2! Lxd2; Dxc3 en 1-0. |
Het eeuwenoude gebouw van de Klanderij was namelijk een typisch voorbeeld van ‘Olde Frysk Swine Kut’; het werd in 1321 gebouwd door Wallie Geneoene Dijkstra in een toentertijd baanbrekende labyrintachtige architectuur (en ruim 700 jaar later kon Donner diep in de nacht slechts met de grootste moeite zonder licht en zonder draad van Ariadne zijn kot met trog terugvinden in Dijkstra’s meesterwerk). En inderdaad, in een tijd van opkomende spekhandel was het gebouw bedoeld als de varkensstal van het klooster de Klander van Liauwert. Toen in de moderne tijd de zuivelindustrie de varkens ging verdringen, werd het gebouw overgenomen door een grote fabriek, en uit eerbied voor zijn lange geschiedenis, veranderde de nieuwe eigenaar helemaal niets aan het gebouw, en het bleef bestemd voor de huisvesting van vreemdelingen. En deze oudheid speelde een beslissende rol in de schaakhistorie, toen namelijk op 14 april 1969 een vallend stuk historisch Klanderij-beton het hoofd van Jan Hein Donner trof, waardoor Donner vijf partijen achter elkaar verloor en waardoor Hans Ree erin slaagde de nationale titel met miniem verschil te veroveren! Hier volgen natuurlijk enkele hoogtepunten uit het toernooi 1969, en de erelijst van de eerste vijf:
Hans Ree 11.6.3.2. 7,5
Kick Langeweg 11.5.5.1. 7,5
Jan Timman 11.6.2.3. 7,0
Frans Kuijpers 11.4.5.2. 6,5
Jan Hein Donner 11.5.3.3. 6,5
Door: Bram Doeves, SV Botwinnik
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
