In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer! Deze week: Geschiedenis Hoogovens: Tal wint 1973
Het 35e Hoogovenstoernooi in 1973 was iets minder zwaar bezet dan anders. Alleen Tal en Hort waren van absolute wereldklasse. In totaal deden 600 schakers mee uit 25 landen. Tal had in 1972 weer grote successen behaald en lijkt weer terug op de goede weg, ook al heeft hij een problematische gezondheid. Op papier zijn de Nederlandse deelnemers in de Grootmeestergroep het zwakst, maar Ree en Langeweg zouden toch wel de 50% kunnen overschrijden. Helaas ontbreekt Jan Timman, die op een soort educatieve wereldreis is. In de eerste ronde boekte Tal gelijk al een heel mooie combinatoire overwinning op IGM Planinc (flits 1). Net als in de eerste ronde waren er in de tweede ronde ook weer veel remises maar Donner greep al snel mis in de verwikkelingen die Planinc hem voorzette: een nul. In de derde ronde was er de sensatie dat Planinc in 20 zetten Najdorf vloerde met de “eigen” Najdorf-variant in het Siciliaans. Verrassend was ook dat Enklaar magnifiek van Ribli won (flits). Na twee grote successen op rij werd Planinc in de vierde ronde echter overtroefd door Langeweg die met fraai schaak won! Vasjoekov en Zuidema speelden onderling remise en grepen nu gezamenlijk de leiding met 2,5/4. Vervolgens won Vasjoekov prachtig van Planinc en is Vasjoekov de nieuwe favoriet met 3,5/5. Met Ree en Donner gaat het niet goed. Ze delen de laatste plaats met 1,5/5. Afgebroken partijen hielden Hort op de achtergrond. Nu die na zes ronden gewonnen zijn staat Hort opeens eerste met 4,5/6. Tal begon met een fraaie winst, maar die werd gevolgd door 5 remises, 3,5/6. In de zevende ronde won Tal weer, van Donner. Planinc speelt heel wisselvallig, nu won hij van koploper Hort. In de achtste ronde drukte Ree (3,5/8) zijn rivaal Donner (2/8) nog vaster op de onderste plaats. In de negende ronde pakte Tal pas zijn derde zege, maar hij staat nu wel alleen op kop met 6/9! Op de tweede en derde plaats ook Russen: Wasjoekov en Balashov, met 5,5/9. De kop van Trouw over de tiende ronde: spanning genoeg, maar Nederlanders verder achterop. Van de zes Nederlanders staat alleen Zuidema, die die ronde in tijdnood de winst miste, ten minste nog op 50%. In de elfde ronde “kwelde Donner de Rus Wasjoekov”, maar uiteindelijk werd het remise. Twee verrassingen in ronde 12: Bert Enklaar won een combinatierijke partij tegen Ljubojevic en Planinc versloeg opnieuw een koploper, nu Balasjov. In de dertiende ronde behaalde Bert Enklaar met een remise tegen Hartoch de vereiste 6,5 punten om tot Internationaal Meester te worden benoemd; hij is intussen de beste Nederlander. Tal won zijn vierde partij van Ljubojevic en Donner velde Hort! Donner is met zijn eerste zege en met 5/13 opgeklommen naar de veertiende positie. Het Russische supertrio Tal, Wasjoekov en Balashov wonnen allemaal in de veertiende ronde en gaan de hoogste prijzen verdelen. In de laatste ronde tonen de Russen nog eens hun meesterschap, Tal voorop, terwijl Bert Enklaar niemand minder dan runner-up Planinc verslaat! De eindstand na 15 ronden:
1.Tal 10,5; 2. Balashov 10; 3. Wasjoekov 9; 4-5. Planinc, Hort 8,5; 6-9. Andersson, Enklaar (!), Ljubojevic, Ribli 8; 10-11. Najdorf, Szabo 7,5; 12. Langeweg 6,5; 13-14. Zuidema, Donner 6; 15. Ree 5; 16. Hartoch 3.
| Na Lg5 | na Dh6+ |
 |
 |
Planinc - Tal 0-1. Hoogovens 1973. Hier plaatst Tal zijn mooie slotcombinatie: Pg4; Dd7 (bedreigt toren) Ld4!; Tb2 Df3 en 0-1 want er zou bijvoorbeeld nog kunnen volgen: Le3 Lxe3; fxe3 Dxe3+; Kh1 Dc1; Db5 Tb8; Tb1 Dxb1; Dxb1 Txb1 en zwart neemt toren voorsprong.
Ribli – Bert Enklaar 0-1. Hoogovens 1973. Bert Enklaar zet na mooie partij mat na Kf7 die niet in matnet zit: Dd6, maar nu Ph3+ en 0-1 want er zou volgen Kh1 Db1+; Kg2 Dg1#
Bram Doeves (
