Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat ArchitectuurPunt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand: Voormalig verzorgingstehuis ’t Seghe Waert aan de Vaartdreef 115.
Tegenwoordig wordt er weer regelmatig gediscussieerd over woningen voor ouderen. Wat voor type huisvesting is geschikt of gewenst voor deze groep? Na de Tweede Wereldoorlog, met de opkomst van de verzorgingsstaat, kwamen er nieuwe mogelijkheden voor huisvesting. Ouderen kregen niet alleen een pensioen, maar ook vrije tijd en betere woongemakken. Nieuwe wooncomplexen boden een oplossing voor de destijds schaarse woningvoorraad door ouderen een kans te geven hun oude, vaak kleine huizen te verruilen voor een woning of kamer in een modern complex. Deze verandering bracht niet alleen praktische voordelen, maar ook een verbeterde levenskwaliteit voor veel ouderen mee.
Ouderencomplexen in Zoetermeer
In Zoetermeer werden twee typen complexen gebouwd: bejaardenwoningen gecombineerd met een dienstencentrum, zoals 't Huys te Palensteyn (1973-2010), en bejaardenwoningen gecombineerd met een verzorgingstehuis zoals 't Seghe Waert aan de Vaartdreef, gebouwd in 1980. Dit is het derde complex van het tweede type, na 't Huys De Morgenster (1968) aan de Nassaulaan en Buytenhaghe aan de Bergmanstrook (1975).
In het julinummer 1980 van Zoetermeer Stad meldde de gemeente dat er veel vraag was naar deze faciliteiten, maar dat er een tekort aan aanbod was. Twee van de drie verzorgingstehuizen waren bedoeld voor hulpbehoevende Haagse bejaarden, waardoor het lokale tekort niet verminderde.
’t Seghe Waert
De opdrachtgever was de Federatie van Zoetermeerse Woningbouwcorporaties. Het ontwerp was van Architektenburo G. Geluk B.V. uit Vlaardingen, tegenwoordig bekend als GelukTreurniet Architecten. Zij ontwierpen een complex met drie L-vormige vleugels. Twee vleugels zijn verbonden en voorzien van centrale ruimtes met de hoofdentree. De derde vleugel is verbonden via een loopbrug. Dankzij de strategische ligging tussen de Vaartdreef en het Kangoeroepad, met een vijver en tuin, ontvangen alle kamers voldoende zonlicht.
Een klein dorp
Het hoofdgebouw deed dienst als verzorgingstehuis en facilitair gebouw. Dit deel had meer dan 100 voornamelijk eenkamerwoningen. Voor zieke bewoners waren er tweepersoonskamers beschikbaar. De medische afdeling had een zusterpost, artsenruimte en reactiveringsruimte met therapeutenkamer. In het bijgebouw waren 49 zelfstandige tweekamerbejaardenwoningen met balkon. De bewoners waren van alle gemakken voorzien. Men had de beschikking over een grote recreatiezaal met professionele keuken, ruimtes voor de kapper, voor hobby’s, een 'verjaardagskamer', een winkel en een bezinningsruimte met opbaarkamer. Op de begane grond bevonden zich een rijwielberging en werkplaats, kantoren, personeelsruimtes en een linnenkamer. Het moet een drukte van belang zijn geweest.
Transformatie
Tegenwoordig is het complex niet meer in gebruik als verzorgingstehuis annex bejaardenwoningen, maar worden de ruimtes getransformeerd tot zelfstandige appartementen voor verschillende doelgroepen en typen huishoudens.
Tekst: Karen Kranen
Foto’s:
De hoofdingang van ’t Seghe Waert. Foto: Karen Kranen
De tuinzijde, met dames op een bankje in 1982. Foto: beeldbank Historisch Genootschap Oud Soetermeer
‘t Seghe Waert langs de Vaartdreef begin jaren tachtig. Foto: beeldbank Historisch Genootschap Oud Soetermeer
De feestelijke opening in 1981. Foto: beeldbank Historisch Genootschap Oud Soetermeer.
Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer. Kijk voor meer informatie over architectuur in Zoetermeer en de architectuuragenda op ArchitectuurPuntZoetermeer.nl of op Facebook