In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer! Deze week: Geschiedenis Hoogovens: 1947, 1948 en 1949
Het Hoogovenstoernooi begint alweer “gewoon” te worden want aan het negende Hoogovenstoernooi in 1947 werd minder aandacht besteed in de kranten. Er was nog wel opnieuw een internationaal tintje aan het toernooi door de inbreng van O’Kelly de Gallway (België) en Kottnauer (Tsjecho-Slowakije), maar deze inbreng was niet zo overweldigend als in 1946. De eindstand werd nu: 1. Van Scheltinga 7,5/9; 2. Cortlever 6; 3. Kottnauer 5,5; 4. O’Kelly 5; 5-6. Pruyt en dr. de Groot 4,5; 7-8. Van der Tol en Bunt 3,5; 9. Marwitz 3 en 10. Henneberke 2. Het tiende Hoogovenstoernooi in 1948 (tweede lustrum) kreeg inderdaad een zwaardere internationale bezetting en meer aandacht van de kranten, maar het blijft onhandig dat er overlap is met het beroemde toernooi van Hastings, waar bekende Nederlandse schakers meededen zoals Muhring en Spanjaard. Maar Lodewijk Prins deed nu in Beverwijk mee en na een spannend verloop, waarin Van Scheltinga en Prins elkaar als koploper afwisselden, trok Prins pas in de laatste ronde aan het langste eind. Eindstand: 1. Lodewijk Prins 6,5/9; 2. Van Scheltinga 6; 3-4. Rossolimo (FR) en Van Steenis 5; 5. O’Kelly 4,5; 6-7 Henneberke en Wood (GB) 4; 8-9. Cortlever en Kottnauer 3,5; 10. Kramer 3. In 1949 was de overlap tussen Hastings en Hoogovens nog slechts één dag. Op zaterdag 8 januari 1949 opende Prof dr. Doesschate (directeur Hoogovens) onder grote belangstelling het elfde Hoogovenstoernooi in Beverwijk. Wade (Nw Zeeland) en Schmidt (Duitsland) speelden toen nog hun laatste partij in Hastings, maar op zondag speelden ze alweer mee in de Eregroep van het Hoogovenstoernooi, nu bestaande uit vijf buitenlanders en vijf Nederlanders. Ondanks een partij minder werd Schmidt al in de derde ronde koploper met 2/2 na winst op Van Scheltinga. In de zesde ronde verloor Schmidt zijn eerste partij van O’Kelly waardoor hij op de eerste plaats gezelschap kreeg van de Poolse Fransman dr. Tartakower (beiden hadden toen 4/6). In de finale was dr. Tartakower nog iets productiever dan Schmidt, hij eindigde als winnaar met 6,5/9 gevolgd door 2-3. Schmidt en Van Scheltinga 6; 4-5. Golombek (GB) en O’Kelly 5,5; 6-7. Henneberke en Wade 4,5; 8-9. Baay en Bergsma 2,5; 10. Van Steenis 1,5.
De twee stellingen komen uit het WK-toernooi 1948 dat begon in Den Haag en eindigde te Moskou. Voor dit WK waren uitgenodigd Rueben Fine (zegde af), Mikhael Botwinnik (37), Vassily Smyslov (27), Max Euwe (47), Samuel Reshevsky (37) en Paul Keres (32). Bij de voorbeschouwingen telde Euwe ook mee als favoriet, vooral omdat hij in 1946 in Groningen nog excelleerde en nog steeds vol zelfvertrouwen was, al wordt Botwinnik het meest genoemd. Het toernooi bestaat eigenlijk uit vijf ronden van vier partijen. De eerste ronde van vier partijen verloopt desastreus voor Euwe, want hij verliest ze allemaal. Bovendien komt er geen echt herstel, want Euwe behaalt slechts 4 punten uit de volgende 16 partijen. Botwinnik leidt het veld van begin tot eind; de eindstand is: 1. Botwinnik 14/20; 2. Smyslov 11/20; 3-4. Reshevsky en Keres10,5 en 5. Euwe 4.
| Na … Ld4? | na … f6? |
 |
 |
Samuel Reshevsky – Paul Keres 1-0. WK 1948 Den Haag – Moskou. Keres begaat nu een blunder op dit niveau en Sammy speelde meteen De8+! Kg7; Tb8 en 1-0 want mat dreigt.
Mikhael Botwinnik – Max Euwe 1-0. WK 1948 Den Haag – Moskou. Ook Max ziet het niet meer, want Botwinnik speelt nu sterk Dg3 fxe5; Dg7 Tf8 of?; Tc7 Dxc7 of?; Dxc7 en even later 1-0.
Bram Doeves (
