Zoetermeer heeft in de gemeente veel vrijwilligers die zich inzetten voor verschillende instanties. Variërend van een paar uurtjes per week tot meerdere dagen per week. Deze week vertelt Jannie van Maldegem, vrijwilliger bij de Zoete aarde, over haar werk en wat het precies inhoudt.
Jannie van Maldegem
Vertel kort eens iets over jezelf
Ik ben geboren in de Noordoostpolder. Op de bodem van waar de Zuiderzee was. Mijn moeder kwam uit Friesland en mijn vader uit Zeeland. Zij hebben elkaar daar ontmoet, zijn in 1959 getrouwd en in 1961 ben ik daar geboren, in Luttelgeest, een klein dorpje. Daar heb ik zo’n 18 jaar gewoond waarna ik mijn eerste baan kreeg als juf in Lelystad. Daar heb ik zeven jaar gewoond en fulltime gewerkt.
Daarna ben ik met Jan getrouwd en gingen we samen naar Indonesië waar we vijf jaar hebben gewoond. Na vijf jaar zijn we weer teruggekomen omdat Jan zijn contract was afgelopen, hij was uitgeleend. Hij kon terug naar zijn baan in Den Haag en we zijn in Zoetermeer gaan wonen, in 1992, bijna dertig jaar geleden.
Waar doe je vrijwilligerswerk en wat doe je precies?
Ik ben nu bestuurslid bij buurttuin Zoete Aarde, dat is denk ik mijn belangrijkste vrijwilligerswerk. In het begin was ik samen met Simone en de grote kerngroep daaromheen de trekker, de opstarter van de buurttuin. En actievoerder, dat ligt mij wel, ik hou van actievoeren. Dat eerste jaar bij alle politieke partijen langsgaan en proberen in de buurt draagvlak te krijgen voor de buurttuin.
Wat ik leuk vindt, is het verzinnen van nieuwe dingen. Ik noem mijzelf altijd commissaris verbeeldingskracht. Ik ben namelijk helemaal geen vergaderaar. Mij vallen meer dingen in of iemand komt met een idee, dat vind ik leuk.
Ik ben jarenlang kleuterjuf geweest en kleuters zijn inventieve wezens. Ze zijn echt erg dicht bij zichzelf en ze weten goed wat ze nodig hebben. Dan kwamen ze naar me toe, juf ik heb een idee. En dan zei ik, wat heb je dan nodig en dan ging ik met die kleuters zoeken naar papier, of draad, of sneeuw of wat er voorhanden was. En dat vind ik ook mooi in de tuin. Dat mensen kunnen doen waar hun hart ligt. Dat vind ik de grootste uitdaging, om uit te vinden wat past bij jou. Dus niet uit te gaan van de taak, maar uit te gaan van de vraag van iemand of van het verlangen van iemand.
Verder doe ik vrijwilligerswerk bij de kerk, de vrouwenvieringen. Maar dat ligt nu helemaal stil in coronatijd.
Hoe ben je bij dit vrijwilligerswerk terecht gekomen?
Ik werkte op de Margrietschool en daar kwam een ouder naar mij toe, die zei: “Jannie, wat ik nu gehoord heb. Ze gaan huizen bouwen in de schooltuinen”. Ik zei, laat maar gebeuren want als de gemeente daar iets gaat doen kunnen wij er als gewone mensen niks aan doen. Ik wil graag iets proberen te bereiken als ik het gevoel heb dat het echt lukt. Maar trekken aan een dood paard, daar vind ik niks aan. Dus ik zei, ik doe niet mee met de actie.
Vervolgens kwam Simone (Langeveld, red.) nog een keer met die vraag, Liselet kwam erbij en ik dacht, met die vrouwen samen kunnen we het misschien toch voor elkaar krijgen. We hebben alle drie een groot netwerk en allemaal eigen speciale kennis en vaardigheden. We zijn met z’n drieën een buurtavond gaan organiseren in de Elzenhoek en daar kwamen zo’n tachtig buurtbewoners op af. Die hebben we allemaal een A4’tje gegeven met de vraag, waar ben je bang voor, waar ben je blij mee, wat zou je kunnen doen in de tuin. Wat zou je willen doen en mogen we je e-mailadres of telefoonnummer. Dat is eigenlijk de basis geweest. En uit de A4’tjes hebben we een selectie gemaakt van mensen waarvan we dachten, die kunnen iets betekenen. Daar is een soort basisgroep uit ontstaan en daar weer uit het bestuur. Zodoende. De buurttuin is gestart in 2015, 2016.
Hoeveel tijd besteed je aan je vrijwilligerswerk?
In uren zou ik dat niet weten maar het gaat altijd erg ongemerkt. Ik weet van vroeger, toen ik juf was, dat ik Janny Scholtze, die juf was op de wijktuin, regelmatig tegenkwam bij de Albert Heijn. Dan stonden we een poosje te praten en zei ze, in april wil ik weer beginnen met de schooltuintjes voor de kleuters, wil je weer tuintjes? Dan zei ik, oh ja, hoe zullen we dat gaan doen en ik heb ongeveer zoveel kinderen. Dan was ik zo weer een halfuur verder. Dus op die manier gaat het vaak, tussen de bedrijven door. Ik verveel mij nooit.
Wat betekent vrijwilligerswerk voor jou en wat brengt het je?
In ieder geval veel vrijheid. Tijdens het werk op school was ik verplicht om van alles te doen. Ik vond juf zijn echt geweldig leuk. Maar alle dingen eromheen. Die werden steeds meer. Saaie dingen, administratie bijhouden, vergadering van 25 mensen waarbij er maar eentje per keer mag praten. Dan gebeurt er zo weinig. Voor mijn gevoel zat ik erbij en keek er naar. Wat beteken ik hier? Niks.
In de buurttuin kan ik het verschil maken. Ondersteunen, luisteren of ideeën naar voren brengen. Creatief zijn, dat voornamelijk. Vrij en creatief heeft veel met elkaar te maken denk ik. Vrijwillig, iets willen en daar vrij in zijn.
Is het vrijwilligerswerk in dezelfde richting als je ‘gewone’ werk of opleiding?
Ja, dat ligt in de lijn. Kleuters spelen, en spelen vrij. En ik heb het gevoel dat wij in de buurttuin aan het ‘spelen’ zijn, terwijl er ook hard gewerkt wordt. Omdat spelen iets is wat je vanuit je eigen wil doet. Als ik tegen de mensen in de buurttuin zeg, je moet nu de bloementuin wieden, dan gaat niemand het doen. Dat moet vanuit mensen zelf komen. Ik houd van elkaar inspireren.
Waarom is het belangrijk wat je doet?
Ik vind dat ik een verschil kan maken in de wereld. Ik ben ooit hier begonnen met burendag om ons huis heen. Om de buurt wat mooier te maken, adoptiegroen, kruidentuin, een labyrint. En ik ben dan meestal degene die het verzint. Jan houdt erg van iets maken met zijn handen dus die gaat dan helpen om het te maken. En anderen komen er weer bij. Dat ik het gevoel heb dat ik de kleine wereld in mijn omgeving er mooier mee kan maken.
Wat leer je er zelf van?
Dat het bij vrijwilligerswerk allemaal hele gewone mensen zijn en dat je de problemen die je in een normale werksituatie tegenkomt daar weer terug ziet komen. Het lijkt makkelijker, maar ik leer tegelijkertijd dat geduld en tijd belangrijke dingen zijn. Terwijl ik soms graag dingen snel wil regelen. Goed luisteren, dat vind ik belangrijk. Afstemmen, communiceren en duidelijk zijn. Begrip hebben voor elkaar en lachen.
Heb je nog anekdotes?
Talloze. Ik heb in de eerste jaren steeds een blog geschreven. Het was een blog om een beetje richting mee te geven, van die kant gaan we op met de tuin. Op een natuurlijke manier werken zonder bestrijdingsmiddelen, zonder gif. We willen dat er ruimte is voor iedereen. Gastvrijheid vind ik een van de belangrijkste waarden en daar schreef ik dan stukjes over, zo kon ik mensen een richting mee op nemen. Dus in die blogs staan talloze anekdotes.
Tekst: Sacha van Vlaardingen
Elke dag het Zoetermeerse nieuws in uw mailbox? Blijf op de hoogte van het laatste Zoetermeerse nieuws en meldt u aan voor onze nieuwsbrief!
