Oprichter Peter Hop samen Lieke die onder begeleiding het winkeltje runt
Tuingezel, een dagbesteding locatie voor mensen met dementie gevestigd op de Stadsboerderij het Buitenbeest op de Voorweg, viert hun 5-jarige bestaan. De groenrijke omgeving en het aanbod van activiteiten is zo vernieuwend dat er inmiddels een wachtlijst voor cliënten is ontstaan.
Tuingezel is een dagbesteding locatie die vijf dagen per week opvang biedt aan kwetsbare mensen en mensen met dementie in allerlei leeftijdscategorieën. Bij dementie word er vaak aan ouderen gedacht, maar er komt ook op jongere leeftijd al dementie voor. Op de dagbesteding is de jongste cliënt een mevrouw van 51 jaar oud die vroeger een drukke hooggeplaatste baan had.
Zinvolle Dagbesteding
Ze vangen elf mensen per dag op, die worden begeleid door vaste krachten met een zorgachtergrond en twee kunstenaars, die activiteiten begeleiden. Tuingezel vangt mensen op en zorgt dat zij zich nuttig voelen in een groene omgeving, zonder betutteling. Zinvol bezig zijn is een belangrijk onderdeel van de visie van Tuingezel. Om zoveel mogelijk mensen te kunnen helpen mogen de cliënten maximaal 3 opvangdagen per week komen. Mensen met dementie krijgen zo een zinvolle dagbesteding en kunnen langer thuis blijven wonen omdat hun mantelzorgers worden ontlast. Naast het doen van klusjes op de boerderij waar ze onder andere de cavia’s verzorgen, maken ze onder begeleiding van de kunstenaars handgemaakte producten. Deze producten zoals vogelhuisjes, bijenhotels en kandelaars 
worden onder verkocht bij de in de eigen cadeau-to-go winkeltje.
Om de opvang zoveel mogelijk door te laten gaan tijdens de coronaperiode huurde Tuingezel een evenemententent om de groep te verdelen en de benodigde afstand te kunnen behouden. Peter Hop, oprichter en directeur van de dagbesteding: ”We wilden de opvang en het ritme van de cliënten zoveel mogelijk doorlaten gaan. We hielden veel contacten met de mensen, die allemaal nog zelfstandig wonen, maar we merkten dat het niet genoeg was. De tent was een oplossing om kleine groepjes per halve dag op te vangen en weer ritme te creëren. Na overleg met de gemeente kon de wagenschuur op de stadsboerderij erbij worden gehuurd waardoor de groep in tweeën gesplitst kon worden en de 1,5 meter gewaarborgd kan worden. Dit in een tijd dat de boerderij zelf gesloten was, best een spannende onderneming want we waren echt op onszelf aangewezen die periode.”
Handgemaakte producten
In diezelfde periode werd een gedeelte van de schuur omgebouwd naar een cadeau- en koffie to go winkeltje. Alle producten die daar verkocht worden zijn gemaakt door de cliënten, die het prachtig vinden dat hun hoogwaardige, handgemaakte producten daar staan en verkocht worden. Vaak zijn de producten een samenwerking van de cliënten zodat iedereen zijn talent er in kan uitdrukken, samen wordt het 100%. De producten worden bedacht door de kunstenaar die probeert rekening te houden met het kunnen van de cliënten en wat ‘hip’ is op dat moment. Sinds kort verkopen ze ook plantjes, verpot en verzorgd door degene die dat leuk vinden om te doen, terwijl een ander liever de potjes voorziet van een mooie kleur verf. Peter: “Wij hebben een cliënt die al die activiteiten niet interessant vind en liever onze eigen tuin aanveegt met grote precisie. Je vindt aan het eind van de dag geen blaadje, takje of zandkorrel meer, alleen een grote glimlach op haar gezicht.”
Oprichter Peter Hop groeide op als boerenzoon op een boerderij. Peter koos ervoor om geen boer te worden, maar maakte carrière in de zorg. Hij startte als verpleegkundige en werkte zich op naar directeur van een zorginstelling. Toen hij na reorganisaties in 2000 voor zichzelf begon maakte hij al snel kennis met het fenomeen zorgboerderij. Toendertijd werden mensen voornamelijk opgevangen door de boer en bestond de opvang vooral uit boerderij klusjes. Peter die ervaring heeft met zowel zorg en boerderij zaken, zag een nieuwe vorm van opvang voor zich. In 2016 maakte hij van die plannen realiteit, eerst op het hof Seghwaert om daarna de huidige plek op de Stadsboerderij te gaan gebruiken. In 2018 werd het definitieve huurcontract getekend met de gemeente. De gemeente steunt het initiatief zolang Tuingezel garant kon staan voor vervoer van cliënten als ze niet gehaald en gebracht konden worden door b.v familie.
“Ik heb een oude Mercedes gekocht om daarmee mensen op te halen, ik wilde absoluut geen busje zoals allerlei andere soorten van opvang gebruiken, het bleek een groot succes. Tijdens de rit komen er mooie herinneringen en verhalen naar boven”, vertelt Peter met een grote glimlach.
“Mensen met dementie krijgen zo een zinvolle dagbesteding en kunnen langer thuis blijven wonen en hun mantelzorgers worden ontlast”, legt Peter uit. Naast het nuttig laten voelen krijgen de cliënten zoveel mogelijk vrijheid, al is dit bij sommige cliënten met een GPS-tracker. Zo kunnen ze zich vrij bewegen op de boerderij, uiteraard altijd met een oplettend oog van een begeleider. Het is zo mogelijk om mensen met allerlei gradaties binnen dementie op te vangen. De grens van opvang ligt bij cliënten die echt weglopen en niet tegen te houden zijn.
Midden in de Stad
Peter bereikt binnenkort zijn pensioengerechtigde leeftijd, niet dat hij dan op zijn lauweren gaat rusten, maar hij pakt wel wat meer vrij. En gaat de opvang wat meer op afstand managen, zijn vrouw stapt dan in zijn plek. Ondanks het ‘rustiger aan doen’ heeft hij nog wel wensen en ideeën voor de toekomst, namelijk het anders en beter positioneren van kwetsbaarheid in de samenleving. Peter: “Juist als mensen met dementie teveel betuttelt worden verliezen ze hun zelfstandigheid.” Ze kunnen namelijk nog zoveel teruggeven aan de maatschappij. Een opvang midden in het centrum van de stad ziet hij wel voor zich, zodat burgers zich ook meer betrokken gaan voelen bij de kwetsbaarheid in de samenleving.
Tekst: Monica Lausberg
