Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zoetermeer biedt de islamitische gemeenschap excuses aan voor de gang van zaken rondom een onderzoek in 2017-2018 naar de lokale moslimgemeenschap. In oktober 2021 kwamen misstanden rond dit onderzoek aan het licht door een artikel in het NRC.
Burgemeester Bezuijen startte een onderzoek door het onafhankelijke advocatenkantoor Van der Feltz uit Den Haag, dat tot de conclusie kwam dat een wettelijke grondslag voor het destijds uitgevoerde ‘Undercoveronderzoek bij moskeeën’ ontbreekt.
Onderzoek
In 2017 liet Zoetermeer door een externe partij, NTA (Nuance door Training en Advies), undercoveronderzoek doen naar lokale moslimgemeenschappen. Dit als reactie op signalen en zorgen over radicalisering, een onderwerp dat op dat moment in 2017 hoog op de agenda stond. Het NTA gebruikte hiervoor de methode ‘participerend observeren’, waarbij onderzoekers zich, zonder zich bekend te maken, mengden onder de moskeebezoekers om informatie te verzamelen.
Nadat bekend was geworden dat dergelijke onderzoeken ook in Zoetermeer hadden plaatsgevonden, heeft burgemeester Bezuijen opdracht gegeven aan advocatenkantoor Van der Feltz om de gang van zaken nader te onderzoeken.
Advocatenkantoor Van der Feltz concludeert dat er geen wettelijke grondslag is voor de methode participerend observeren zoals ingevuld door NTA. Ook stellen zij dat het college destijds geen betrokkenheid, rol of kennis heeft gehad van het verrichte onderzoek door NTA. Toenmalig burgemeester Aptroot was eindverantwoordelijke voor het in opdracht van de gemeente laten verrichten van het onderzoek door de NTA, stelt het advocatenkantoor.
Conclusie uniek in Nederland
De moskeebesturen en het ILOZ hebben steeds contact gehad met de gemeente over het onderzoek van Van der Feltz en zijn blij met de conclusie. Shamier Madhar (voorzitter ILOZ): “We zijn blij met deze conclusie, die ook uniek is in Nederland. In andere gemeenten waar dit speelde, is deze conclusie niet zo helder getrokken, of met mitsen en maren omkleed. Dat neemt niet weg dat het voor veel onrust in de gemeenschappen heeft gezorgd. Je zou bijna zeggen: het undercover-onderzoek heeft meer schade veroorzaakt dan dat het beoogd had te voorkomen.”
Herstel van vertrouwen
Het college wil nu de weg vrij maken voor het traject van herstel van geschonden vertrouwen. Daarvoor zijn inmiddels door de burgemeester en wethouder Ter Laak de eerste gesprekken gevoerd met bestuurders van moskeeën en ILOZ. Shamier: “Daar hoort ook bij een goede afhechting van de info die (undercover) is verzameld: inzage door betrokkenen, mogelijkheid van correctie. En daarna vernietiging van die info voor het hele spoor van instanties waar die info terecht is gekomen, en de publieke mededeling daarvan.”
De afgelopen jaren heeft de gemeente Zoetermeer de inkoopprocedures voor opdrachten aan externe partijen verbeterd en is er een privacy-adviseur aangesteld. Het college onderzoekt de mogelijkheid van een aanvullend protocol om een situatie die is ontstaan door het onderzoek destijds in de toekomst te voorkomen.
Bespreking in de gemeenteraad
Het onderzoeksrapport en de conclusies van Van der Feltz worden op 14 februari 2022 besproken in de commissie samenleving en op 22 februari 2022 tijdens de vergadering van de gemeenteraad.
Lees ook: Dit-is-niet-waar-ik-als-burgemeester-voor-sta
Dit-voelt-als-een-mes-in-je-rug
Diep-geraakt-in-vertrouwen-door-undercoveracties
