Maandag 4 juli was de Zoetermeerse Herdenking Slavernijverleden, die begon met herdenken toespraken en het leggen van kransen. Daarna was het feest, met muziek en lekkere hapjes, waarbij de vrijheid volop werd gevierd.
 |
 |
Burgemeester Bezuijen benadrukte in zijn toespraak het onnoemlijke leed dat is veroorzaakt door de slavernij. In Zoetermeer is altijd veel belangstelling voor deze herdenking, ook wel Keti Koti genoemd, er wonen in onze stad ongeveer 20.000 mensen met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond. Bezuijen: “In hun families zijn de verhalen over het slavernij verleden nog altijd voelbaar. Maar we kijken ook vooruit naar onze toekomst en vieren onze vrijheid, gelijkheid én verbondenheid.”
Het thema van de herdenking was ‘Herdenking van de rode slaven’, de inheemse bevolking in Suriname en de Nederlandse Antillen die tot slaaf gemaakt werden.
 |
 |
Dichteres Krofaya Kromanti droeg in het Sranantongo én in het Nederlands een gedicht voor over het slavernijverleden.
Een fragment uit het gedicht:
| Wi no ben wani de, pe den f’furu un poti de. Wi kmopope ben de wan bun tanpe! Wi no ben pôti wi ben gudu. A libi ben tiri. Leki siri fu switi, wi tyari na baniri. Wi no ben don, wi ben koni. |
Gestolen koopwaar, dat weigerde ik te zijn. In het land van mijn voorouders was leven fijn. Ik was niet arm, ik was rijk. Ik was het zaad van vertier. Ik was het banier. |
| Ala man ben de kownu.
Ala uma kownu suma. Den, den bakru, |
Zij, de spoken, wisten van het kwaad, het kwaad dat zij aanrichtten en dat wij, jij en ik, eronder zwichtten. Hadden zij het niet geweten? Leugens! Hun geweten heeft het geweten. Is het verleden bewust vergeten of zijn hun hersencellen versleten? |
| Tide wi e memre den wan di no ben wani. Mama, papa nanga den totropkin. Wi e syusyu den nen, fu a bonyogron fu un ati. Tiri…..tapu yu ai.. tanpi……. Lolo go ini yusrefi. San yu e firi, na san yu e syi? Yu e tiri fu a dipi fu tanpi, firi a tiri fu fri. |
In gedachten gedenken en herdenken wij de onvrijwillig gebrandmerkte moeders, vaders, met hun aanverwanten. Wij roepen hun namen op de bodem van het ravijn. Wees stil, sluit voor even je ogen. Kijk vooruit. Is dat wat je voelt ook hetgeen je ziet? |
| Yu e yere kari, b’bari fu krei, kmoto kon fu alasei. Yu e yere geme, soktu, di e broko yeyedei. Yu e syi fa fayasiton e bron gwe nen, so dipi, so kronkron? Yu e firi wipi di e lolo ini tonton, fa tergi e tan draikon? |
Vind je rust in de diepte van stilte? Hoor jij het schreeuwend geluid? Gehuil, geroep uit een dolend hoek? Hoor je het geween van al dat geschrei? Zie je geschiedenis geschreven in nummers van onaantastbaar verleden? Voel je de zweep die waart in hun brein? |
Film: Zoetermeer Actief
Foto's: Guus Pauwels
