Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat ArchitectuurPunt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze keer geen gebouw, maar de internationale tuinbouwtentoonstelling Floriade die in 1992 in Zoetermeer plaatsvond.
De sporen hiervan zijn in de wijk Rokkeveen nog goed herkenbaar.
Ja, dat was me een jaar, 1992: Olympische Spelen in Barcelona, EK voetbal in Zweden, Nederland telde 15 miljoen inwoners, we hadden te maken met twee vliegrampen (Bijlmer en Faro), ‘Don’t let the sun go down on me’ zongen Elton John & George Michael. Zoetermeer was toen 30 jaar groeistad en bood onderdak aan de internationale tuinbouwtentoonstelling Floriade.
Floriade werd Rokkeveen
Aan zo’n bijzonder project gaan jaren van voorbereiding, overleg en ontwerp vooraf, in de wetenschap dat naast het functioneren als expositieterrein een groot deel van de locatie een tweede leven zou kennen als woonwijk. Die beide toekomsten hebben de planopzet van het westelijk deel van Rokkeveen sterk bepaald. Hoofdontwerper Michiel den Ruijter heeft de eisen van een hoofdstructuur om mensenmassa’s adequaat te verwerken, om niet te kunnen verdwalen en samenhang in programma en ruimtes te organiseren op een heldere wijze in het landschapsplan verwerkt. In dat opzicht heeft het plan tot een succesvolle Floriade geleid: veel bezoekers, (inter)nationale erkenning voor de stad en eindelijk werd er Japans in Zoetermeer gesproken.
 |
 |
| Plan Floriade 1992 | Kolossos van Zoetermeer, kunstwerk van Rob Scholte |
Kunst: Aart Worm en Kolossos
Oudere Zoetermeerders hebben wellicht nog herinneringen aan Aart Worm, de 2 meter lange computergestuurde worm, die zich zorgen maakte over de bodemkwaliteit. Of de hoge uitkijktoren bij de dijk, die oude Haagse tram, de rijkdom aan beplantingen en natuurlijk de Kolossos, het grote hoofd op een snijpunt van drie assen dat over de A12 keek. Dat beeld is net als de echte Kolossos van Rhodos helaas gesneuveld.
De nieuwe woonwijk bezit nog veel groene kenmerken uit de Floriadetijd. Denk aan het Florapark met rosarium, de heuse Hollandse dijk met het Ganzevoetpad, de Florasingel met de drie follies - poëtische, ‘nutteloze’ bouwsels van architect Erik Knippers - en de cirkelvormige Floraplas. Er staan prachtige bomen en er is opvallende architectuur gerealiseerd in diverse (inter)nationale stijlen. Ook in dat opzicht is de dubbelslag met de Floriade als expositieterrein en later als woonwijk als geslaagd te beschouwen.
Groene wijk
Als schatbewakers hebben we 5 jaar geleden een aantal wandelingen met bewoners georganiseerd om over die oogst van de Floriade 1992 met elkaar in gesprek te gaan. Bijna eenieder roemt de kwaliteit van de ‘groene’ onderlegger die als ondergrond voor de wijk is gebruikt. Mensen zijn blij met het tot wasdom gekomen Balijbos als ruige uitloper van het meer planmatige groen. En groen is heilig, er valt nu niets meer vanaf te snoepen voor eventuele nieuwbouw. De grote verrassing was de grote hoeveelheden kunst in de openbare ruimte, al wordt de Kolossos nog immer gemist. Ook geïnteresseerd geraakt? Trek de wandelschoenen aan en ga op zoek naar de sporen van de Zoetermeerse Floriade 1992 in de wijk Rokkeveen (klik hier voor de wandelroute >).
 |
 |
| Woningen ná de Floriade | Follie |
Tekst en foto’s: Willem Hermans, stedenbouwkundige / schatbewaker
Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer. Kijk voor meer informatie over architectuur in Zoetermeer en de architectuuragenda op ArchitectuurPuntZoetermeer.nl of op Facebook.
Alle afleveringen van 'Gebouw van de Maand' kunt u hier terug vinden: gebouw-van-de-maand
