Straat in beeld: César Franckrode

Vraagt u zich ook wel eens waar de naam van de straat waar u woont vandaan komt? Wij hebben het voor u uitgezocht, deze week belichten we de César Franckrode in de wijk Buytenwegh.

César Franckrode Jeroen Stahlecker 3 van 13

Gekleurde gele kubus nummer 7

Blok 7 De César Franckrode is een straat in de wijk Buytenwegh en een van de zijstraten van de Muzieklaan. Aan het begin van de César Franckrode ligt zowel aan de rechter- als aan de linkerkant een gele kubus met het nummer 7. De meeste bewoners van de ‘rodes’-buurt gebruiken de gekleurde kubussen van kunstenaar Johan Goehart als wegwijzer om visite uit te leggen dat ze bij bloknummer 7 de straat in moeten gaan.

César Franck

De straat is vernoemd naar César Auguste Jean Guillaume Hubert Franck, hij was een componist, pianist, organist, dirigent en muziekpedagoog die op 10 december 1822 is geboren in Luik, toen deze stad nog onderdeel was van het Koninkrijk der Nederlanden. Hij bracht het grootste deel van zijn leven echter door in Parijs en werd al in 1837 César Franck by Pierre Petit genaturaliseerd tot Fransman. César’s muzikale begaafdheid was al op jonge leeftijd duidelijk en zijn vader stuurde hem op zijn 8ste naar het Conservatorium van Luik waar hij het ene diploma na het andere behaalde, onder andere voor pianospel en solfège. Zijn trotse vader organiseerde al gauw concerten waar het jonge wonderkind als pianovirtuoos optrad en zelfs al enkele virtuoze pianowerken schreef.

In 1835 vertrok de familie Franck naar Parijs, waar César privéles kreeg van de beroemde pianist Zimmermann en de grote muziektheoreticus en componist Antonín Reicha. In Parijs leefde de familie Franck uiterst sober van hetgeen César en zijn broer Joseph met pianolessen verdienden.

Rond 1840 begon Franck zich voor te bereiden op de prestigieuze Prix de Rome waarvoor hij een cantate diende te schrijven. Echter, zijn vader vond dat componeren maar niets en haalde hem daarom in 1842 van het conservatorium af, zodat zijn zoon (weer) kon schitteren als virtuoos pianist. Toch bleef Franck componeren en zo publiceerde hij in 1843 drie pianotrio’s en begon hij aan zijn eerste compositie in grote stijl, het oratorium Ruth, dat hij in 1845 voltooide.

In het Revolutiejaar 1848 huwde Franck de actrice Félicité Dumousseaux. Zijn vader was woedend over dit huwelijk: zijn zoon zou beneden zijn stand getrouwd zijn en de componist brak ook nog eens zijn loopbaan als pianovirtuoos af. Maar voor de componist betekende dit de definitieve ontsnapping aan het vaderlijk gezag.

César Franck ook organist

César Franck aan het orgel in de Sainte Clotilde foto van portret door Jeanne Rongier 1888 Naast het pianospel bekwaamde Franck zich van jongs af aan in het orgelspel en hij bleek daarin te beschikken over een uitzonderlijk talent en bijzonder gevoel voor de vele mogelijkheden die dit instrument biedt. Van 1859 tot aan zijn dood was hij dé organist van de Sainte-Clotildekerk te Parijs, waar vele nieuwsgierigen naar zijn orgelimprovisaties kwamen luisteren. Daarnaast werd hij in 1872 als leraar orgel aan het Parijse Conservatorium aangesteld. Op 6 augustus 1885 werd hij ‘Chevalier de la Légion d’Honneur’ en een jaar later werd hij oprichter en voorzitter van het Société Nationale de Musique.

Het duurde lang voordat Franck een eigen muzikale stijl had ontwikkeld. Hij schreef zijn grootste werken vanaf zijn 50e levensjaar (1872) en deze periode wordt algemeen gezien als zijn vruchtbaarste. In elk groot genre liet hij slechts één enkele compositie na. De Messe à trois voix was volgens Fauquet één van Francks weinige succesverhalen. Daarnaast kent iedereen zijn Panis Angelicus welke vaak is vertolkt door wereldsterren als Luciano Pavarotti en Plácido Doming.

Hoewel in zijn tijd nauwelijks bekend, erkend, noch bemind, is men langzamerhand het grote belang van de componist César Franck gaan inzien. Zijn innoverende stijl was een bron van inspiratie voor de volgende generatie componisten. Zo is men zich gaan realiseren hoezeer hij zijn ‘opvolgers’ Claude Debussy (1862-1918) en Maurice Ravel (1875-1937) heeft beïnvloed. Twee jaar voor zijn dood bracht hij zijn Symfonie in D uit. In 1890 werd César Franck door een paardenbus aangereden, maar bleef ondanks inwendig letsel verder werken. Drie maanden later kreeg hij de griep en verzwakt door het ongeval overleed hij in Parijs op 8 november op 68-jarige leeftijd.

Wijkmuseum Het Metrum en muurschilderijen

De Cesar Franckrode kent een buitenmuseum en een aantal muurschilderijen geïnspireerd op de tijd van César Franck: 'de Romantiek'. Het gebied rondom de Cesar Franckrode werd in het verleden onder de noemer van ‘Cesar Franck zet de toon’ omgetoverd tot hét culturele centrum van de wijk.