In Wijk in Beeld brengen we elke week een wijk in Zoetermeer in beeld. Hier vind je de geschiedenis van deze wijk, wat er in de wijk te vinden is en wat deze uniek maakt. De zuidelijkste wijk van Zoetermeer dankt zijn naam aan het buurtschap Rokkeveen rondom de Rokkeveenseweg.
De Rokkeveenseweg wordt al in het jaar 1295 vermeld als Ruckenvene of Rutkenvene. Dit betekent: het veen(gebied) van Rutger. De wijk Rokkeveen ligt, in tegenstelling tot de andere wijken van Zoetermeer, in maar liefst vijf verschillende polders, te weten de Binnenwegse polder, de Noordpolder, het Voorhoekje, de Nieuwe- of Drooggemaakte polder en de Driemanspolder.
Door het gebied van Rokkeveen lopen twee historische bebouwingslinten, te weten de Rokkeveenseweg en de Stationsstraat. Ook aan de Berkelseweg is oudere bebouwing aanwezig.
De wijk Rokkeveen heeft afgerond een totale oppervlakte van 385 hectare, waarvan 367 land en 18 water (100 hectare is 1 km2).
 |
 |
| Kantorenpark Rokkeveen | De Watertoren |
Wat is er te doen in Rokkeveen?
De betekenis van de straatnamen uit deze wijk kun je vinden op ons overzicht Straat in Beeld.
Voor nieuws uit de wijk zie: Wijknieuws Rokkeveen
Hier vind je de agenda met alle activiteiten in Dorp: Agenda Rokkeveen
Rokkeveen heeft twee grote winkelcentra: Winkelcentrum Rokkeveen aan de Nathaliegang en Winkelcentrum De Vlieger vind je aan de
Groen-blauwlaan. Het overzicht met alle winkels vind je hier: Winkelcentra Zoetermeer
Geschiedenis van de wijk
De Rokkeveenseweg
De 13e -eeuwse polderdijk Rokkeveenseweg behoort tot de historische infrastructuur. Deze weg dankt zijn naam aan het ontginningsgebied Ruckenvene of Rokkeveen. De Rokkeveenseweg en Zegwaartseweg vormden één doorlopend ontginningslint, waar vandaan boeren vanaf het begin van de 13e eeuw het gebied hebben ontgonnen. Aan de Rokkeveenseweg bevond zich een verzameling boerderijen, de 'vlek Rokkeveen' genaamd. Deze vlek heeft uiteindelijk ook zijn naam aan de later gerealiseerde woonwijk gegeven.
De Stationsstraat
De Stationsstraat dateert uit de Middeleeuwen en was oorspronkelijk een kerkepad, dat van het oude dorp Zegwaart via Rokkeveen naar Pijnacker liep. Oorspronkelijk heette deze straat de Kapellelaan, vernoemd naar de Zegwaartse kapel die op de kruising van de Kapellelaan en de Dorpsstraat stond. Later werd de naam de Molenweg, verwijzend naar een oude korenmolen. Vanaf 1929 kent de straat zijn huidige benaming als Stationsstraat, verwijzend naar het aldaar gesitueerde treinstation. De Stationsstraat gaat na de Berkelseweg over in de Katwijkerlaan richting Pijnacker. Tot aan het eind van de 19e eeuw was de Stationsstraat nauwelijks bebouwd. Er stonden slechts enkele boerderijen. Pas in het begin van de 20ste eeuw verrezen langs de Stationsstraat arbeiderswoningen (ten behoeve van de fabriek van Nutricia). In de jaren 1920-1935 werd het gedeelte van de huidige 2e Stationsstraat ontdekt door notabelen die daar hun villa's lieten bouwen. Aan de 3e Stationsstraat verrees in 1927 het meest markante historische gebouw van Rokkeveen, de watertoren. De oude historische bebouwing langs de Stationsstraat is nu nog grotendeels terug te vinden.
De Berkelseweg
De Berkelseweg is een weg met gevarieerde oudere bebouwing. Deze weg vormt de oude verbinding naar Berkel. De Berkelseweg sluit aan op de Katwijkerlaan en de 4e Stationsstraat. Het bebouwingslint langs deze weg is op de gemeentegrens met Pijnacker-Nootdorp gesitueerd.
Vanaf 1973 waren er discussies over de verdere uitbreiding van Zoetermeer. Er waren nu vier oorspronkelijke wijken: Palenstein/Driemanspolder, Meerzicht, Buytenwegh de Leyens en Seghwaert. De provincie Zuid-Holland wees een gebied aan voor een vijfde wijk: ten zuiden van de Rijksweg A 12. De gemeente Zoetermeer wilde echter liever aan de noordkant van de stad bouwen, ten noorden van Seghwaert, wat uiteindelijk resulteerde in het latere Noordhove.
Het gemeentebestuur van Zoetermeer moest ook nog wennen aan het idee dat de stad nog verder zou worden uitgebreid, maar uiteindelijk ging men ermee aan de slag, omdat duidelijk was dat deze groei nodig was om de eigen bevolkingsaanwas op te kunnen vangen. Het gemeentebestuur wilde alleen beginnen aan een vijfde wijk als de rijksoverheid met voldoende financiële middelen over de brug zou komen. Na veel ruzies, irritaties en verwijten over en weer tussen rijk, provincie en gemeente werd uiteindelijk in 1983 besloten dat zowel in het noorden als het zuiden gebouwd zou gaan worden.
De wijk Rokkeveen is een van de grootste wijken in Zoetermeer geworden. De eerste paal voor Rokkeveen werd in 1987 geslagen. De wijk bestaat uit 3 delen, Rokkeveen-Oost, Rokkeveen-West en het binnen West gelegen Rokkeveen-Centrum. Rokkeveen-Oost bestaat met name uit de Kleurenbuurt. Rokkeveen-West bestaat uit de Stenenbuurt, de Gangenbuurt, de Zomenbuurt en de Houtbuurt. Het overgrote deel van Rokkeveen bestaat uit eengezinswoningen (76,8 % van alle woningen).
 |
 |
| Luchtfoto van de Floriade in aanleg; centraal winkelcentrum Rokkeveen aan de Nathaliegang in wording, parkeerterrein De Lus; rechts de kleurenbuurt. Bron: Geheugen van Zoetermeer; HGOS | De woningen aan het Marineblauw gezien aan de tuinzijde, gezien vanaf de Blauw-roodlaan in de wijk Rokkeveen. Bron: Fotograaf: Schneider, J.J.; Geheugen van Zoetermeer; HGOS |
Rokkeveen-Oost
Kenmerkend voor Rokkeveen-Oost is de geometrische structuur van de wijk (vierkanten, driehoeken en cirkels) en kaarsrechte structuurlijnen. Daarmee was het een reactie op de bouwstijl van de wijk Seghwaert, waar geometrie uit den boze was. Eén van de beste voorbeelden van deze geometrische structuur ligt in Rokkeveen-Oost op het Granietgroen, waar het grote appartementencomplex ‘de Vierkant’ staat (een torenflat). Van het oude polderlandschap is ook hier weinig overgebleven, alleen de kavelrichtingen en de eerder genoemde bebouwingslinten (Rokkeveenseweg en Stationsstraat). Zo verdween onder meer ook de eeuwenoude landscheiding, een dijk die de waterniveaus van de hoogheemraadschappen Rijnland en Delfland gescheiden hield.
Kenmerken van Rokkeveen-Oost zijn onder meer watertoren De Tien Gemeenten en het Burgemeester Hoekstrapark. Ook het station Zoetermeer Oost ligt aan de rand van Rokkeveen-Oost. Watertoren De Tien Gemeenten is ontworpen door architect C. Visser uit Delft en is gebouwd in 1927-1928 voor de Stichting Drinkwaterleiding De Tien Gemeenten. De watertoren heeft een hoogte van 48,65 meter met één waterreservoir van 500 m³. Rond het pleintje om de toren bevinden zich stenen met namen en afstanden tot de toenmalige dertien deelnemende gemeenten, rond de ingangsdeur bevinden zich de wapenschilden van de gemeenten (uitgezonderd de wapens van Stompwijk en Veur), het bouwjaar en het provinciewapen van Zuid-Holland.
Het Burgemeester Hoekstrapark is in de jaren negentig ontstaan rondom de watertoren. Het park en de waterpartijen liggen ongeveer anderhalve meter lager dan de watertoren zelf, wat het tot een opvallend oriëntatiepunt maakt. Het uitkijkpunt de Rozenberg is pas in de tweede helft van de jaren negentig aangelegd.
 |
 |
| Rokkeveenseweg zuid; boerderij op nr. 50 van R. van Alphen, westzijde. Opvolger werd Hugo van Alphen. In verband met de uitbreiding van de wijk Rokkeveen is de boerderij gesloopt. Bron: Geheugen van Zoetermeer; HGOS | Luchtfoto van de watertoren aan de Derde Stationsstraat; links de woning nr. 373. Bron: Geheugen van Zoetermeer; HGOS |
Rokkeveen-West
Waar nu het huidige Rokkeveen-West ligt, bij met name de Zomenbuurt en de Houtbuurt, lag in 1992 de Floriade. Deze Floriade was de 13e editie van de wereldtuinbouwtentoonstelling (AIPH) en de 4e in Nederland. De Floriade, die van 9 april tot 10 oktober 1992 plaatsvond, was de grootste tuinbouwtentoonstelling ter wereld.
De tentoonstelling werd officieel geopend door koningin Beatrix. Door het park werd onder meer een tijdelijke tramlijn aangelegd, waarmee het gehele gebied bezocht kon worden. Bezoekers van over de hele wereld wandelen langs fonteinen, in de stiltetuin, over bruggen en langs de poffertjeskraam.
Het Floriadeterrein vormde tevens het decor voor een beeldententoonstelling, waaraan onder anderen Rob Scholte deelnam met een beeld genaamd ‘De Kolossus van Zoetermeer’. Het langzaam roterende, begroeide hoofd is in 1995 verloren gegaan door vandalisme.
Toen de Floriade in oktober 1992 voorbij was, kon meteen begonnen worden met de verandering van het tentoonstellingsterrein tot woonbuurt. Het Floriadeterrein werd ingepast in Rokkeveen-West met – natuurlijk – veel groen en water. Belangrijke elementen van de Floriade bleven bewaard: de Floraplas, de dijk, de poldertuinen met de Stadsboerderij en het park met rosarium. Ook de drie zichtlijnen van het Floriade-ontwerp (de zogenaamde ganzenvoet) zijn nog steeds gemakkelijk herkenbaar. In Rokkeveen-West ziet men dat er voor een deel weer afscheid wordt genomen van de strakke geometrische lijnen die in Rokkeveen-Oost werden toegepast. De abstracte, doosachtige vormen blijven, maar ze worden meer en meer gecombineerd met eigentijdse vormen, technieken, materialen en kleurpatronen.
Kenmerken van Rokkeveen-West zijn: de Mandelabrug, de Balijbrug (brug die Rokkeveen(-West) en het Balijbos verbindt met de wijk Meerzicht en een uitloper van het Westerpark) en het Floriadepark (een restant van de Floriade). In het Floriadepark ligt ook de JOP (Jongeren Ontmoetings Plek) voor jongeren in Rokkeveen(-West). Tevens bevindt zich aan het Lakpad een hertenkamp.
Rokkeveen-Centrum
Het meest beeldbepalend voor dit gedeelte van Rokkeveen is het Winkelcentrum Rokkeveen, een bovenlokaal winkelcentrum met 35 winkels. In dit deel van Rokkeveen, binnen Rokkeveen-West, gaat het qua bouwstijl om symmetrie. Wie links van het winkelcentrum een gebouw ziet kan er zeker van zijn dat zo’n zelfde soort gebouw ook rechts staat.
Je vindt alle Wijk in Beeld afleveringen hier: Wijk in beeld
