Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat ArchitectuurPunt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand: Sporen van de Floriade.
De Floriade van 1992 heeft in Rokkeveen veel sporen nagelaten, waaronder het Floriadepark van 5 ha groot: een driehoekig terrein tussen een dijklichaam en de Florasingel.
In het park zijn de belangrijkste restanten nog de drie ‘follies’ van Eric Knippers, de rozentuin, een kantoorgebouwtje, speeltoestellen en het ‘Vergeten Paradijs’, dat uit een kinderdagverblijf, een ‘villa’ met de naam Waterpaviljoen, een (droge) fontein, muurtjes en restanten van een waterpartij bestaat.
Het park is in vier compartimenten verdeeld. Het vierde compartiment is voor de oudere jeugd. Dat meet 100 x 150 meter, waarvan de helft een helling is, uitlopend op een trap- en speelveld.
Kinderparadijs
In 1988 had architect Henk Dirkx uit Amsterdam met het ‘Vergeten Paradijs’ een prijsvraag van de stichting Jongeren bouwen voor jongeren gewonnen. Het ontwerp paste precies in het vierde compartiment, maar het was te duur, dus werd het ontwerp versoberd.
De entree van villa Waterpaviljoen ligt aan de oostkant, een beetje gedraaid: vanaf een muurtje met een spleet er in. Door de spleet kijkt men precies in het hart van de villa. Wonderlijk is het dak van het Waterpaviljoen: dat steunt op zestien ranke pilaren waarvan er maar vier een dragende functie hebben. Een villa met openingen naar de hemel.
Vanaf het muurtje liep een pad met stenen door het water, de ‘voorhof’, volgens de architect voor een ‘reinigingsritueel’. Lopend door de villa kwam men in het eigenlijke paradijs: het doolhof (waarvan alleen een kort oplopend muurtje resteert) en het voorterrein van het kinderdagverblijf. Door het ontbreken van het water en de stapstenen is nu onduidelijk hoe men kan lopen. Villa Waterpaviljoen staat er wat verloren bij.
Villa Waterpaviljoen leek te drijven op het water. Hij is verwant aan de follies: bouwwerken zonder functie met een prominente rol voor de constructie (constructivisme).
De gemeente is van plan het complex te renoveren. Hopelijk mét herstel van de waterpartijen.
Tekst: Arjen van der Burg, met dank aan Henk Dirkx, het Stadsarchief Zoetermeer en Karen Kranen
Foto’s: Beeldbank Zoetermeer of auteur, tenzij anders vermeld
Afb 1 Villa Waterpaviljoen met entree-muur, het kinderdagverblijf en waterspeelplaats, 2024
Afb 2 Uitsnede plan Floriade, wijkpark
Afb 3 Follie 3, 2024
Afb 4 Kinderdagverblijf IKC De Waterlelie, 2024
Afb 5 Speeltoestellen Heuvelland, 1992, foto Wim Goutier
Afb 6 Spleet in toegangsmuur, 2024
Afb 7 Stapstenen naar paviljoen, 1992
Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer. Kijk voor meer informatie over architectuur in Zoetermeer en de architectuuragenda op ArchitectuurPuntZoetermeer.nl of op Facebook.