Van schilders en beeldhouwers tot keramisten en textielkunstenaars, Zoetermeer is een broedplaats voor creatieve geesten. Met deze rubriek wordt een platform geboden waarbij steeds een andere kunstenaar uit de kunstwereld van Zoetermeer voor het voetlicht wordt gebracht. Deze keer: Marijke Wijgerinck
Marijke Wijgerinck: beeldend kunstenares
Marijke Wijgerinck, geboren in 1952 in Groenlo, Achterhoek, begon haar leven in het huis waar ook haar opa geboren was. Na haar vroege jaren in Groenlo bracht ze haar jeugd door in Overasselt bij Nijmegen, waar ze de lagere en middelbare school doorliep.
Van jongs af aan heeft Marijke zich beziggehouden met het creëren van beelden, in de breedste zin van het woord. Ze maakt illustraties, autonome beelden, series, projectwerken en opdrachten op locatie. Haar werk ontstaat zowel individueel als in samenwerking met collega's en enthousiaste deelnemers.
Hoewel Marijke niet uit een artistieke familie komt, werd creativiteit thuis sterk gestimuleerd. "Mijn ouders waren beide buitengewoon creatief," vertelt Marijke verder. "Ik heb prachtige tekenmappen met tekeningen van mijn moeder en ook werk van mijn vader. Mijn moeder werkte altijd in het onderwijs, maar had eigenlijk de academie willen doen."
Marijke heeft verder een MOB-opleiding Handvaardigheid en Kunstgeschiedenis gevolgd en aansluitend de Academie voor Beeldende Vorming in Amersfoort. Na haar studie is Marijke diverse jaren docent geweest aan het Alfrink College en de School of the Arts in Amsterdam. “Toen het Alfrink College geopend werd, ben ik daar als docente gestart en in 1977 naar Zoetermeer verhuisd”, aldus Marijke.
In de periode tussen haar tijd aan de Academie en haar docentschap heeft Marijke jarenlang geschilderd en talloze olieverfschilderijen gemaakt. "Maar uiteindelijk wilde ik toch meer ruimtelijk gaan werken. Daar ligt mijn echte passie", legt Marijke uit.
Conceptuele kunstenaar met veelzijdige aanpak
Marijke begint haar kunstwerken vaak vanuit een helder concept. "In mijn werk onderzoek ik de thema's en vragen die me bezighouden, en kies ik materialen en vormen die mijn ideeën het best kunnen overbrengen, zoals papier, hout, staal, brons, polyester, aarde, klei, water en zelfs film," gaat Marijke verder. Haar twee- en driedimensionale creaties ontstaan meestal in haar thuisatelier, maar ze werkt ook regelmatig op andere locaties, zowel binnen als buiten. De omgeving speelt hierbij een cruciale rol in haar werk, waarbij de locatie een integraal onderdeel van het kunstwerk wordt.
"Mijn werk draait bijna altijd om de huid als onderwerp, beeldelement en metafoor," legt Marijke geduldig uit. "Alles heeft een huid; soms ruw, soms glad, soms met haren, littekens en kippenvel. De sporen in de huid zie ik als een landschap dat door de tijd heen wordt gevormd, vol verhalen en herinneringen. Huid is ook een mooie afbakening van wie je zelf bent en de rest waaraan je je verbonden voelt." Marijkes werk komt voort uit haar nieuwsgierigheid naar hoe een ervaring, herinnering, visuele indruk, gedachte of vraag eruitziet in beeld.
Kunstenaar, docent en ondernemer
Naast haar jarenlange ervaring als docente, is Marijke ook de drijvende kracht achter het bedrijf: Marijke Wijgerinck Vormgeving. “Deze bedrijfsvorm geeft mij de kans om opdrachten te doen voor gemeentes, organisaties, scholen, woningcorporaties, stichtingen en meer, dus objecten en projecten voor de openbare ruimte “, merkt Marijke op.
Artist-in-Residence
Marijke heeft deelgenomen aan diverse residenties en uitwisselingsprogramma's in landen zoals België, Japan, China, Rusland en India. Haar reizen hebben haar kunst diepgaand beïnvloed. In 2016 bracht ze bijvoorbeeld tijd door bij Studio Kura Art in Fukuoka, Japan. Hier draaide alles om het ontmoeten van andere kunstenaars en het verkennen van nieuwe materialen, leefomgevingen en culturen.
"Het was een uitdaging om te navigeren in een geordende, gedisciplineerde en moderne samenleving, terwijl het land tegelijkertijd voor mij ondoorzichtig was met zijn shōjo-meisjes, manga, ooglidcorrecties, knikken en buigen en Zen," vertelt Marijke verder. "Ik heb daar veel indrukken opgedaan die als inspiratie dienen voor mijn eigen werk.”
Projecten
Marijke heeft aan een breed scala van projecten gewerkt, elk met een unieke artistieke benadering. Een uitgebreide opsomming van haar veelzijdige werk is te vinden op haar website, waar je kunt ontdekken hoe haar creativiteit geen grenzen kent. Van beeldhouwkunst tot ruimtelijke installaties, Marijke blijft verrassen met haar innovatieve projecten.
In een inspirerende samensmelting van kunst, educatie en gemeenschapszin, creëerden Marijke en Trudy Bersma het 'Speelspoor' in de Dorpsstraat van Zoetermeer. "In 2006 vroeg de gemeente Zoetermeer ons om dit idee vorm te geven," duidt Marijke. "Het doel was een speeltuin waar kinderen met en zonder beperking samen kunnen spelen, en waar ouders elkaar kunnen ontmoeten."
Het Speelspoor bestaat uit een reeks kleurrijke 'speelspoorstenen' verspreid door de Dorpsstraat en vijf unieke beleefplekken: de LuisterPutten, de RuikStruikenTuin, HinkelBanen, de Waaier en de WentelVensters. "We hebben samengewerkt met leerlingen van Effatha, de Vuurtoren en basisschool De Achtsprong. Elke speelplek prikkelt een of meer zintuigen en biedt een unieke ervaring." Dit project biedt niet alleen speelplezier, maar ook een plek voor sociale interactie en zintuiglijke verkenning, en is een prachtig voorbeeld van hoe kunst en gemeenschap samen kunnen komen.
In het kader van 'Ode aan Midden-Delfland' creëerde Marijke samen met Leontien Kurpershoek eind 2022 het ‘Land Art project Hodenpeil'. Dit project bestond uit 158 paaltjes, waarvan de bovenkant precies op 0-NAP staat, en vormde vier golvende vormen die het reliëf van het landschap accentueerden. Deze paaltjes symboliseerden de verbinding tussen het inklinkende land en de hoogte van de zeespiegel.
Marijke geeft af en toe nog workshops, maar alleen als ze gevraagd wordt. “Mijn tijd wordt echter schaarser en ik heb nog een hele stapel ideeën. Ik heb mijn tijd hard nodig.”
Exposities
Marijke heeft aan talloze tentoonstellingen in binnen- en buitenland meegewerkt, waaronder ‘Makersmomenten’ in Kunstgarage Franx Zoetermeer (2022), ‘Helden tijdens corona’ in Museum De Voorde Zoetermeer (2020) en ‘Dialogues 100 jaar Bauhaus’ in Galerie de Kwartcirkel, Sterrenbeek (België) (2019-2029). Haar werk is ook te zien geweest in grote internationale locaties zoals Japan, Duitsland, India en Polen.
Aan het begin van de coronapandemie werkten Marijke en de kunstenaars van TERRA en ateliers BaZtille aan kunstwerken ter ere van ‘helden in coronatijd’.
"Ik maakte een kunstwerk voor de ‘Stoere Held’ Michele Thoms, een vrijwilliger bij Tuingezel," vertelt Marijke. Marijke koos notenhout, een materiaal dat Michele aan haar vader deed denken. Het hout bleek echter onder grote krachten te hebben gestaan, waardoor Marijke haar oorspronkelijke plan moest aanpassen. "Ik vind het mooi dat het materiaal je soms bij de hand neemt en laat zien wat er wel en niet mogelijk is," zegt Marijke. Met beitels, gutsen en een houten beeldhouwklopper bracht Marijke het werk tot leven. De textuur van het hout, met zijn ruwe huid, speelt een cruciale rol in de uiteindelijke vorm. "Van de zijkant lijkt het op een vogel, maar van bovenaf zie je meer een onder- en bovenstroom.”
Marijke nodigde bezoekers uit om "Hier" te ontdekken
Marijkes laatste werk werd tentoongesteld tijdens de Kunstroute: Grensloos Kunst Verkennen in De Wijk-IJhorst. "Ik heb 'U bevindt zich hier' borden gemaakt," vertelt Marijke. "Deze stalen objecten gaven bezoekers de mogelijkheid om door de borden te kijken en hun eigen interpretatie van 'hier' te ontdekken." Het project nodigde mensen uit om na te denken over hun locatie en wat ze om zich heen zagen. Daarnaast creëerde Marijke losse schermpjes die bezoekers konden meenemen, zodat ze hun eigen focuspunt konden kiezen en bewuster aanwezig konden zijn op een bepaalde plek.
Marijke barst nog van de ideeën en werkt al volop aan een nieuw project. Het schaalmodel is al klaar, een onderdeel van een groter plan dat al goed vorm krijgt. "In het voorjaar van 2025 ga ik dit maken van natuurlijke materialen," rondt Marijke af. Het project bestaat uit een schaal waar je in kunt staan, met de rand op ooghoogte, waardoor je zowel de fysieke horizon als je eigen horizon kunt zien. Het kunstwerk komt op zeven dierbare plekken te staan, waaronder Zoetermeer. Marijke laat hiermee zien dat ze nog lang niet van plan is te stoppen met het verkennen van nieuwe artistieke invalshoeken.
Voor meer informatie over Marijke Wijgerinck zie haar website. Marijke nomineert graag Marjo Milo als een van de volgende in deze rubriek.
Foto’s: Anthem (2019) Zoals het stroomt (2020 notenhout), De onderstroom (2021), Eight chair-ed memories (2006), Touched (2003), If it weren't for the rocks in its bed (serie 3) the stream would have no song (Carl Perkins 2022), U bevindt zich hier. Foto: Onderstroom Richard Jetten
Overzicht Kunstenaar in Beeld
Alle Zoetermeerse kunstenaars die in onze vaste rubriek: ‘Kunstenaar in Beeld’, aan bod zijn gekomen kunt u hier terugvinden: Overzicht Kunstenaars in beeld.