Van schilders en beeldhouwers tot keramisten en textielkunstenaars, Zoetermeer is een broedplaats voor creatieve geesten. Met deze rubriek wordt een platform geboden waarbij steeds een andere kunstenaar uit de kunstwereld van Zoetermeer voor het voetlicht wordt gebracht. Deze keer: Hortense de Kooter.
Hortense de Kooter: tekenaar en beeldhouwster
Hortense de Kooter werd in 1969 in Frankrijk geboren, maar woonde er slechts kort. Op driejarige leeftijd verhuisde ze met haar ouders naar Nederland, omdat haar ouders het kleuteronderwijs in Nederland beter vonden. "Ik moest naar school, en mijn ouders vonden de wijze van onderwijs geven voor kleuters in Nederland beter," begint Hortense rustig te vertellen. Ze bracht haar jeugd door in Brummen (Gelderland) en later op Stoeterij 'de Kraal' in Bleiswijk.
Vanaf jonge leeftijd was Hortense altijd bezig met het tekenen van paarden. "Mijn vader werkte zijn hele leven met paarden, en als kind was ik altijd in de buurt," vertelt Hortense lachend. "Ik had dus veel voorbeelden om mee te werken." Hoewel ze meestal uit haar hoofd tekende, ging ze naar de stal om te observeren en te voelen wanneer ze iets niet zeker wist. Haar vader werkte voor iemand die renpaarden fokte voor de verkoop, waardoor er regelmatig mensen kwamen kijken naar de paarden. Hortense herinnert zich hoe ze als kind hoorde: "dat is daar niet goed aan en die heeft te veel van dit en zulke benen." Dit motiveerde haar om zelf goed te kijken en te begrijpen hoe paarden in elkaar zitten.
Hortense begon haar artistieke reis aan de Willem de Koning Academie in Rotterdam, maar het vak beeldhouwen leerde ze van de Zeeuwse Hansje den Hollander in Den Haag. Hansje stond bekend om haar vaardigheid in het restaureren van oude gevelbeelden, en Hortense volgde een tijdlang cursussen bij haar. Na haar opleiding richtte haar vader een atelier in, in een van de stallen, waar zij haar creativiteit de vrije loop kon laten. Inmiddels is deze getalenteerde beeldhouwster gevestigd in Zoetermeer, waar ze zich heeft gespecialiseerd in het beeldhouwen van levensgrote paarden uit steen, evenals andere dierenbeelden zoals vogels en honden.
"Ik heb altijd in Zoetermeer op school gezeten, dus ik had al een sterke band met de stad. Mijn man komt ook uit Zoetermeer, dus in 1991 was het een logische stap om me hier te vestigen," aldus Hortense.
Perfecte symbiose: paarden in steen
In het werk van Hortense spelen stenen beelden van paarden een hoofdrol. Uit de ruwe steen ontworstelen de paarden zich aan hun vaste vorm. "In mijn werk zijn nog altijd de sporen van het gereedschap te zien, zoals de beitelsporen en onbewerkte steen naast gepolijste delen," legt Hortense uit. "Uitstraling en houding zijn belangrijker dan de afwerking, hoewel ik vind dat het werk wel anatomisch moet kloppen. Ik werk niet met een voorbeeld, maar uit het hoofd, ook al omdat de steen ook een mening heeft. Als ik een steen koop heb ik al een idee wat ik daar uit wil halen."
Hortense lijkt een perfecte symbiose te hebben gevonden tussen loslaten van vorm en vasthouden aan anatomie. Hierdoor stralen haar beelden zowel een broosheid als kracht uit, wat een unieke en boeiende uitstraling geeft aan elk van haar creaties.
 |
 |
 |
Hortense ontdekt nieuwe materialen tijdens Covid
Tijdens de Covid-periode moest Hortense de Kooter een nieuw ritme vinden en alleen werken. Dit bood haar veel tijd voor zichzelf en de kans om nieuwe materialen uit te proberen. Via kunstenaar Stan Hill ontdekte ze A1 (Acrylic One: een isolatiemateriaal met acrylhars), een materiaal dat haar interesse wekte.
Geïnspireerd door de levensgrote bronzen hengsten die ze vroeger
bij fokkerijen in Engeland had gezien, besloot Hortense deze paarden op haar eigen manier te creëren. "Als kind had ik al een droom om paarden op ware grootte te verwezenlijken," vertelt Hortense enthousiast.
Ze produceerde bergen snijdsels van PIR-platen en andere verpakkingsmaterialen voordat de dieren tevoorschijn kwamen. Vervolgens werden de paarden verstevigd met A1 en Triaxiaal weefsel, waardoor ze minder kwetsbaar werden. Het hele proces is terug te vinden op YouTube.
De wens van Hortense om dieren op ware grootte te maken is uitgekomen en de volgende uitdaging is bijna in ontwikkeling, namelijk het maken van een levensgroot paard…, maar dan in beweging.
 |
 |
Hortenses bijdrage aan de gemeenschap
In 2020 en 2021 nam Hortense de Kooter deel aan de tentoonstelling 'Stoere Helden Tijdens Corona'. Deze tentoonstelling, georganiseerd door Terra Art Projects en Ateliers BaZtille, zette de inwoners van Zoetermeer in het zonnetje die iets extra's betekend hadden voor anderen tijdens de coronaperiode. Diverse Zoetermeerse kunstenaars creëerden persoonlijke kunstwerken op basis van de grote en kleine heldendaden van deze lokale helden.
Ook Hortense droeg bij met een beeldhouwwerk van serpentijn en opaal, dat zij maakte voor Nanne Koster, een IC-verpleegkundige uit het (toenmalige) LangeLand Ziekenhuis. Met haar kunstwerk eerde Hortense de onvermoeibare inzet en toewijding van Nanne en alle andere helden tijdens de pandemie.
Exposities
Sinds 1995 exposeert Hortense de Kooter haar kunstwerken. Het begon bij de open dagen van de Stoeterij in Bleiswijk, waar ze destijds woonde en haar atelier had. Daarna volgden exposities bij andere ateliers tijdens open dagen en in diverse galeries, zoals Galerie Aelbrecht, Laerken, Sille, De Hollandsche Maagd, De Kunstschouw en beeldentuin De Pol.
Sinds 2000 heeft Hortense haar atelier bij BaZtille in Zoetermeer,
waar ze vanaf het begin bij betrokken was. Momenteel staan haar exposities op een laag pitje. "We hebben een nieuwe hond en ik gun mezelf een tussenjaar om de hond op te voeden. Daarna ga ik het weer opstarten," verklaart Hortense.
In het centrum van Renesse is een van haar beelden, een zeehond, te bewonderen. Daarnaast geeft Hortense nog altijd meerdere 
keren per week een cursus beeldhouwen in speksteen en albast. "Ik vind het leuk om mensen net iets verder te brengen dan ze alleen zouden komen. In mijn atelier kan iedereen ook gerust stof en herrie maken," rondt Hortense lachend af.
Voor meer informatie over Hortense de Kooter kun je haar website of Instagrampagina bekijken. Hortense nomineert graag Robert Verhaaf als een van de volgende in deze rubriek.
Overzicht Kunstenaar in Beeld
Alle Zoetermeerse kunstenaars die in onze vaste rubriek: ‘Kunstenaar in Beeld’, aan bod zijn gekomen kunt u hier terugvinden: Overzicht Kunstenaars in beeld.
Foto’s: Christ van Gestel, Aad Hofmeester
Copyrights kunstwerken Hortense de Kooter
