Met haar twee dochters van 6 en 9 doet het kersverse raadslid Claire Hostmann rollenspelletjes over haar nieuwe baan als raadslid. “De meiden willen graag weten wat hun moeder al die avonden precies gaat doen,” lacht Claire (37). De Zoetermeerse, die al 32 jaar in onze stad woont, is druk bezig met haar inwerkperiode als lid van de gemeenteraad voor GroenLinks.
Deze partij scoorde bij de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart vijf zetels, terwijl ze er eerst maar twee had. Hoe gaat dat inwerken van nieuwe raadsleden in zijn werk? En waarom wilde Claire raadslid worden?
Claire, die in het dagelijks leven 32 uur per week blijft werken als beleidsmedewerker op het ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) in Den Haag vertelt: “Toen mijn kinderen wat groter en zelfstandiger werden, betrapte ik mezelf erop dat ik ’s avonds toch wel erg vaak zat te Netflixen. Ik bedacht toen, dat ik ook als vrijwilliger wat wilde bijdragen aan de maatschappij. Een vrijwilligersbaan als gastvrouw in bijvoorbeeld een verzorgingstehuis is me niet echt op het lijf geschreven. Ik ben altijd wel heel erg geïnteresseerd geweest in het politieke klimaat in de wereld, in de gebeurtenissen in Turkije en in Polen bijvoorbeeld. Ik vind een goede volksvertegenwoordiging (zoals de raadsleden de Zoetermeerders vertegenwoordigen in de gemeenteraad, red.) heel belangrijk. In mijn studententijd was ik lid van GroenLinks. Toen ik in augustus een oproep van deze partij op internet zag staan voor kandidaat-raadsleden in Zoetermeer, ben ik gauw lid geworden en heb me aangemeld als raadslid. Ik was verrast toen ik op nummer 2 van de lijst kwam te staan. Die plek heb ik waarschijnlijk ondermeer te danken aan mijn politiek-bestuurlijke ervaring bij het ministerie.”
Claire wil zich vooral sterk gaan maken voor het oplossen van de armoedeproblematiek in de stad. “1 op de 8 kinderen in Zoetermeer leeft in armoede. Dat is meer dan het landelijk gemiddelde. Dat kan niet, vind ik, en daarom wil ik helpen met het bestrijden van de armoede. Bijvoorbeeld door één formulier in te voeren waarmee alle voorzieningen voor de minima in één keer kunnen worden opgevraagd.” De portefeuilles (de thema’s die in de stad van belang zijn en die in de gemeenteraad worden behandeld, red.) zijn onder de vijf GroenLinks-raadsleden verdeeld, zodat ieder raadslid zijn eigen specialisatie heeft. “En het is gelukt,” lacht Claire. “Ik ga Armoede, Zorg en Welzijn en Cultuur doen.”
Die verdeling van de portefeuilles tussen de vijf raadsleden is in een gemoedelijke sfeer verlopen, zo vertelt het nieuwbakken raadslid. “Het zijn hele leuke mensen. In campagnetijd ben ik ook vaak op zaterdag mee de straat op geweest.’’
Ze heeft ook al contacten gelegd met raadsleden van andere politieke partijen. “Het gaat er heel gemoedelijk aan toe in Zoetermeer. We vechten elkaar niet de tent uit zoals in Rotterdam.”
Dat contact heeft onder meer plaats in het speciale ‘raadsklasje’: dat is een aantal avonden georganiseerd door de griffie (een gemeentelijk bureau dat de gemeenteraad ondersteunt) om de nieuwe raadsleden op pad te helpen. Helaas mocht de redactie zo’n avondje niet bijwonen, omdat deze avonden niet openbaar zijn en de nieuwe raadsleden vrij moeten kunnen spreken, aldus de griffie.
Werkboek voor raadsleden
In elk geval vertelt Claire, dat ze in het klasje wordt klaargestoomd voor het werk in de raad. Ze legt uit: “We leren wat voor instrumentarium we als raadsleden hebben om onze functie goed uit te kunnen oefenen, zoals het indienen van moties, amendementen, schriftelijke en mondelinge vragen aan het college van burgemeester en wethouders. Ook leren we wanneer we deze instrumenten kunnen inzetten.” De gemeenteraad controleert of burgemeester en wethouders hun werk goed doen. Ook zet de raad het beleid van de gemeente in hoofdlijnen uit. Het beleid gaat over van alles: van afvalverwijdering tot jeugdzorg en woningbouw.
Naast deze ‘technische’ uitleg krijgen de nieuwe raadsleden ook algemene informatie over belangrijke zaken waar de gemeente op dit moment mee te maken heeft of krijgt, zoals de nieuwe Omgevingswet voor de ruimtelijke ordening en de plannen die er zijn voor het entreegebied (het gebied rond de Mandelabrug) van Zoetermeer. Allemaal ook hebben ze een Werkboek voor Raadsleden gekregen: ‘Hoe en wat voor een raadslid: een werkboek rechtstreeks uit de praktijk.’ Daarnaast hebben de raadsleden een aantal werkbezoeken afgelegd, onder meer aan Humanitas hulpverlening aan het Croesinkplein. Hier was een speeddate-ontbijt georganiseerd tussen medewerkers van Humanitas en de nieuwe raadsleden. Op een van onze foto’s ziet u Claire in actie aan het ontbijt.
Maiden Speech
De politieke partij zelf organiseert ook het een en ander. Claire gaat zaterdag naar een landelijke dag van GroenLinks voor nieuwe raadsleden. Van fractievoorzitter Jordy Boerboom, de ‘baas’ van de GroenLinks-raadsleden, kreeg ze de Powerpoint van een cursus over debatteren die hij volgde.
Vanuit haar werk als beleidsmedewerker neemt Claire zelf veel ervaring voor het debatteren mee: zo schreef zij spreekteksten voor minister en staatssecretaris. Ze woonde het Roze verkiezingsdebat tussen de lokale politieke partijen vlak voor de verkiezingen in Zoetermeer bij. “Ik zal het verder in de praktijk moeten leren,” weet ze.
Tijdens de wekelijkse fractievergaderingen – “Heel gezellig, we nemen vaak wat te eten mee” - wordt er overlegd. Er zijn tevens verschillende app-groepen waarin de partijleden informatie uitwisselen. En via het informatie-systeem i-Babs voor de gemeente Zoetermeer kan ze alle stukken die voor de gemeenteraadsleden van belang zijn, zoals de vergaderstukken van de raad, opzoeken. “En natuurlijk volg ik ook wat de lokale media schrijven.”
Coverband
Claire heeft ook precies uitgezocht hoeveel tijd het raadswerk haar gaat kosten: gemiddels besteedt een raadslid er 15,9 uur per week aan. Ze ziet het als een uitdaging om niet alleen stukken te lezen, maar ook te blijven luisteren naar de Zoetermeerders. “Daarvoor gaan we iedere maand langs de deuren.”
Wat ze voor het raadslidmaatschap op moest geven behalve Netflix? “Ik zong in een coverband. Daar ben ik mee gestopt. Gelukkig heb ik thuis een hele lieve man die de zorg voor de kinderen en het huishouden met me deelt, en ook mijn moeder en schoonouders willen inspringen.”
Tot slot zegt het razend enthousiaste raadslid: “Best spannend vind ik mijn maiden speech straks in de gemeenteraad. Dat is het eerste optreden van een raadslid. Bijzonder is, dat je daarin niet mag worden onderbroken door de andere raadsleden. Ik kan helemaal losgaan.”
Tekst Christa van der Hoff