Judith (links) en Anita, de krachten achter de Troostkamer
Al vijf jaar zit ze met haar sfeervolle, bewierookte winkel De Troostkamer in de Dorpsstaat. Anita de Roode (51) heeft met haar troostwinkel een plekje veroverd in de harten van veel mensen uit Zoetermeer en omstreken. Ze wil troost bieden bij leven en dood. Veel mensen noemen dit ‘een fijne plek om te zijn.’
Zij vertelt: “In het begin dachten veel mensen dat je hier alleen terecht kon voor een grafkist. Dat is echter niet zo: wij verkopen geen grafkisten, maar bieden troostende cadeautjes. Voor nabestaanden bij een overlijden, maar ook voor de man bij wie een chemokuur een goede afloop heeft gehad, voor de moeder wier laatste kind het huis heeft verlaten, voor het kind dat voor haar examen is gezakt, voor de juf aan het einde van het schooljaar, voor het kind dat op wereldreis gaat.”
De variëteit aan cadeautjes, die altijd mooi worden ingepakt, is origineel en enorm. Om toch met de dood te beginnen: er zijn prachtige sieraden waarin je as van een overledene kunt verwerken, zoals ringen en hangers. Anita vult de sieraden op respectvolle wijze samen met de nabestaande(n) aan de grote houten stamtafel in de huiselijke winkel. Zij doet dat met veel respect en biedt vanuit haar levenservaring waar nodig troostende woorden. Het is belangrijk dat het vullen van de sieraden in de winkel gebeurt, want Anita’s ervaring is dat mensen de as-sieraden niet per post willen laten versturen. Op de tafel staat altijd een doos tissues klaar. Anita: “Dit is een winkel met een bijzondere beleving. Mensen kunnen spontaan volschieten als ze vertellen wat ze zoeken.”
Troostkussens
Maar de winkel verkoopt ook heel andere producten dan as-sieraden: beeldjes van boeddha’s en Mariabeeldjes, een mooie collectie geurkaarsen, engelen, dagboeken, urnen voor kleine huisdieren, edelstenen (super populair!), wierook en wierookhouders, Christoffeltjes (beschermheilige voor de reiziger), originele troostansichtkaarten, zachte knuffels, herinneringsdoosjes enzovoorts. Daarbij biedt De Troostkamer meer dan een winkel die louter spullen verkoopt. Zo maakt kunstzinnig therapeute Judith Verbaarschot-Ten Hoopen (57), de collega van Anita, op een persoonlijke manier een tastbare herinnering van dierbare kleding van overledenen, en geeft ze workshops.
Judith laat een kleurrijk patchwork-kussen zien en vertelt: “Kleding van een overledene heeft een heel bijzondere betekenis. Het wordt vaak als moeilijk ervaren om de kleding weg te doen. Mensen vinden het dan ook best moeilijk als de schaar erin wordt gezet. Ik maak altijd eerst een praatje met ze: wat voor persoon was de overledene, willen ze dat het kledingstuk in het kussen of de deken dat ik ervan maak nog herkenbaar is of niet?” Soms blijft het niet bij een enkel stuk, maar krijgen bijvoorbeeld alle kleinkinderen een troostkussen gemaakt van de kleding van opa. Of Judith maakt een deken van kleding, waar je lekker onder kunt kruipen. In het begin maakte het creatieve brein achter de winkel de herinneringsstukken samen met de klanten. ”Daar ben ik echter mee opgehouden. Je kunt maar één keer in iets knippen.” Overigens maakt Judith ook geboorteknuffels, bijvoorbeeld van babyrompertjes.
Ook geeft Judith op aanvraag workshops in de winkel. Zo kunnen er koesterkistjes gemaakt worden, mandala’s getekend worden of gedichtmozaïeken samengesteld. Judith: “Bij de workshops speelt verlies en verwerking een grote rol. Er ontstaan vaak mooie gesprekken.”
Hospice
Anita en Judith hebben elkaar zes jaar geleden in het Zoetermeerse hospice leren kennen. In een hospice beleven ernstig zieken hun laatste periode. Veel vrijwilligers en beroepskrachten zetten zich voor hen in. In het hospice deed Anita de ervaring op dat mensen veel kunnen hebben aan tastbare troost. Ook hebben vrienden en familieleden vaak de behoefte om een cadeautje mee te nemen voor hun dierbaren. Anita: “Ik had het gevoel dat ik hier iets mee moest doen. Sommige dingen gebeuren niet voor niets in het leven.” Zo ontstond het idee van de winkel, nadat Anita eerdere betaalde banen vaarwel had gezegd. “Ik heb er negen maanden over gedaan om het plan voor de winkel uit te werken. Ik kwam erachter dat troost een heel ruim begrip is, en wilde hier met mijn winkel ook breed invulling aan geven. Niet alleen troostcadeautjes verkopen bij overlijden, maar ook voor andere situaties in het leven. Ik kwam er ook achter, dat ik niet een bepaald geloof wilde uitdragen. Boeddha-beeldjes staan hier gebroederlijk naast Maria-beeldjes. Niet iedereen neemt mij dit in dank af. Heel christelijke mensen mijden soms de winkel. Maar ik sta achter mijn keuze voor diversiteit: wij mensen moeten elkaar op straat niet voorbij lopen.”
Tekst Christa van der Hoff
De Troostkamer, Dorpsstraat 112G, Zoetermeer, www.detroostkamer.nl
De website van Judith Verbaarschot heet www.zachteherinneringen.nl