Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over:
'Chauffeur' blikt terug op de LSG-wereldvierkamp van 1970
Ter gelegenheid van zijn 75-jarig bestaan organiseerde LSG in 1970 een wereldvierkamp tussen de wereldkampioen Boris Spasski, oud-wereldkampioen en erelid LSG Michael Botwinnik, de “toekomstige” wereldkampioen Bent Larsen en Jan Hein Donner. Tevens zou de 58-jarige Botwinnik afscheid nemen van dit soort grote wereldtoernooien. De vierkamp zou gaan over 12 ronden in het Rijnlands Lyceum in Oegstgeest waar een intern tv-circuit was gemaakt, een schaakcafé was ingericht, en een demonstratiezaal waar schaakmeesters de partijen zouden analyseren. Met de organisatie was een kleine fl 60.000 gemoeid, met als prijzengeld fl 5.000; 3.500; 2.750; 2.250. LSG zou ook een boek met analyses van de vierkamp uitbrengen. Uiteraard was men het meest benieuwd naar de hernieuwde botsing tussen Spasski en Larsen die kort daarvoor in Belgrado in de wedstrijd Rusland – Rest van de Wereld als eerste-bordspelers onderling nog een gelijkspel hadden gescoord. Maar ook Botwinnik zou best wel eens in zijn laatste toernooi nog eenmaal willen vlammen. In dit sterrengezelschap was Donner natuurlijk de minst sterke speler. De vierkamp draait uit op tamelijk veel remises, door een blunder tegen Spasski wordt Larsen laatste met 5½ in gezelschap van Botwinnik, eveneens met 5½ die na nachtelijke analyses zijn winststand tegen Larsen door vermoeidheid niet meer kan verzilveren, en zo wordt de ijzersterk spelende Donner toch maar weer mooi met 6 punten tweede, achter wereldkampioen Spasski met 7 punten. De drie buitenlandse toppers werden steeds van en naar hun diverse verblijven vervoerd door een chauffeur met wie ze uitstekend in hun eigen taal konden spreken en die chauffeur was niemand minder dan Alexander Münninghoff: Ruslandkenner, slavist, journalist, schaker van DD Den Haag, schaakredacteur van diverse boeken en tijdschriften en schrijver van het meesterwerk De Stamhouder! In een toch nog soms moeilijk te doorgronden mengeling van scherts en ernst betitelden Spasski en Botwinnik medepassagier Larsen steeds als de toekomstige wereldkampioen. In het eerste kwartier in de auto bedreef het drietal in razendsnel tempo “blindschaak” waarna Spasski zich als eerste “los” maakte van zijn partij. De drie schakers bleken het uitstekend met elkaar te kunnen vinden en Botwinnik bleek een ware meester te zijn in het vertellen van anekdotes. Hij begon eerst alles heel droog uiteen te zetten waar de anderen al de lachstuipen van kregen om ten slotte na de clou zelf ook in bulderend gelach uit te barsten. Botwinnik ging nog niet met pensioen, hij wilde zich gaan bezig houden met het ontwikkelen van schaakcomputerprogramma’s. Uit latere publicaties bleek dat Botwinnik met grote voldoening terugkeek op deze LSG-vierkamp als zijn laatste mijlpaal in het internationale wedstrijdschaak. En dan nu van twee mooie partijen twee fragmenten.
Na Ld7 | Na Td1+ |
|
Jan Hein Donner – Bent Larsen 1-0. Vierkamp LSG 1970.
Tf4! Pc5; Lg5 De5; Dh6 en 1-0, want na ...Tg8 of?; volgt Lf6+ Dxf6; Dxf6+ enz.
Boris Spasski – Jan Hein Donner 1-0. Vierkamp LSG 1970.
Dxd1 en 1-0 want na Pxe6 of? gaat het paard verloren na Dd6!
Bram Doeves (
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek