Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over: Genna Sosonko, in 1973 schaakkampioen van Nederland
Twee toevallige omstandigheden brachten Sosonko naar Nederland. Na een gebroken sleutelbeen bij het voetballen ging hij toch maar schaken. En vele jaren later ontmoette hij bij de Europese damkampioenschappen 1971 in zijn toenmalige woonplaats Leningrad Ton Sijbrands, met wie hij sprak over de schaaktoestand in Nederland, die in vergelijking met dammen nogal pover was. Eigenlijk was er in Nederland op dat moment slechts één actieve grootmeester in de persoon van Jan Hein Donner, terwijl er in Rusland een moordende concurrentie was tussen de vele schaaktoppers aldaar. In Rusland kwam het talent van Sosonko dan ook niet of nauwelijks tot ontplooiing (de mogelijkheid van enige tegenwerking van Russische schaakfunctionarissen moet daarbij ook niet uitgesloten worden geacht) want hij was “slechts” als secondant-trainer van Tal en later van Kortsjnoj bij grotere schaakevenementen betrokken. En zo kwam Sosonko in oktober 1972 op “legale wijze” via Israël naar Nederland - in Israel was hij niet om te schaken maar om bekenden op te zoeken - waar hij medewerker van Wim Andriessen werd met betrekking tot “Schaakbulletin”. Verder ging hij spelen in de Nederlandse KNSB-teamcompetitie voor Moerwijk in Den Haag, waardoor het mogelijk werd dat hij eventueel zou kunnen meedoen aan het kampioenschap van Nederland. Maar eerst werd hij in 1973 uitgenodigd voor de IBM B-groep in Amsterdam, waar hij met 5,5 uit 11 in de middenmoot eindigde, hoger dan Rob Hartoch en Eddie Scholl die aan het NK 1973 zouden meedoen. Vervolgens kreeg de talentvolle Sosonko van de KNSB een uitnodiging om ook mee te doen aan het NK schaken 1973 omdat er enkele plaatsen waren vrijgevallen vanwege de afmeldingen van de Nederlandse “topdrie” van dat moment - Jan Hein Donner, Jan Timman en Hans Ree. En na een barrage met Bert Enklaar en Coen Zuidema werd Genna Sosonko de nieuwe schaakkampioen van Nederland. En dat was een schitterende entree van Sosonko in het schaakleven van Nederland en dat zou ook alweer snel een vervolg krijgen (wordt vervolgd).
| Na … Ta2 | na … Pxg3 |
 |
 |
Genna Sosonko – A. vd Berg 1-0. IBM B-groep Amsterdam 1973. Sosonko pakt nu beslissend materieel voordeel door Pxe7 Te2+; Kf6 en 1-0.
Genna Sosonko - Piet vd Weide 1-0. NK schaken Leeuwarden 1973. Sosonko beëindigt de partij met een fraaie combinatie: Tg7+ Kf8; Tg8+ en 1-0, immers, na Kxg8 komt Dg6+ en Dg7#.
Bram Doeves (
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
