In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer! Deze week: Geschiedenis Hoogovenstoernooien: 1952 (Euwe) en1953 (Rossolimo)
In 1952 begon in Beverwijk de 14e editie van het Hoogovenstoernooi op zaterdag 12-1-52. Na twee weekendronden stonden Fuderer, Rellstab en Euwe met 1,5/2 op kop. Donner stond laatste omdat hij tegen Fuderer en Euwe tactische wendingen overzien had. Tegen Fuderer maakte Donner een “beginnersfout”. Euwe uitte zich minder kleinerend in zijn eigen verslag in het Vrije Volk en sprak gewoon van de “sensatie van de eerste ronde” (flits 1). De sensatie van de derde ronde was een luid blaffende hond: de waardering voor deze viervoeter was allerwegen groot, maar hij werd toch maar wel uit de speelzaal verwijderd. “Ik heb acht en tachtig kacheltjes in Scheveningen gekocht”. “Een aardig meisje”. Met dit soort zinnetjes oefenden Yanofsky en Fuderer hun uitspraak van het Nederlands, terwijl de Belg O’Kelly en de Duitser Rellstab al perfect Nederlands spreken. Aangezien ook Kostic een zeldzaam talent voor talen had, hadden alle “buitenlanders” in de hoofdgroep het “moeilijke” Nederlands kostelijk onder de knie! Overigens kwam Euwe in deze vierde ronde alleen op kop door winst op Van Scheltinga. De Canadees Yanofsky speelde alles nog remise, tijdens het diner van de vijfde ronde kwam hij zijn vijfde remise overeen. Euwe blijft winnen, in de vijfde ronde versloeg hij Fuderer, na alle valstrikken van de Joegoslaaf te hebben omzeild en in de zesde ronde ontkrachtte Euwe het gambiet van Kostic met winst. Kortom, Euwe is in grootse vorm schreef het AD. In de zevende ronde wist O’Kelly een remise te ontfutselen aan Euwe, maar die bleef met 6/7 een voorsprong houden van 1,5 op Rellstab. Donner bezorgde Yanofski zijn zevende remise. In het laatste weekend van twee ronden liep Euwe nog uit naar een grote voorsprong van twee punten, door een winst op Rellstab en een remise. Eindstand: 1. Euwe 7,5/9; 2. O’Kelly 5,5; 3-4. Yanofsky en Rellstab 5; 5. Fuderer 4,5; 6. Kramer 4; 7-9. Bouwmeester, Kostic en Van Scheltinga 3,5; 10. Donner 3.
In 1953 verliep het Hoogovenstoernooi heel anders. Euwe was niet zo op dreef als in 1952, Donner daarentegen speelde weer veel beter dan in 1952, maar de strijd werd nu met grote voorsprong gewonnen door de Fransman Rossolimo, met als goede tweede de Belg O’Kelly. Intussen was het Hoogovenstoernooi een grote ambassadeur voor ons land geworden aldus KNSB-voorzitter Ir. van Steenis, want tot ver over onze grenzen is “momenteel” grote aandacht gevestigd op dit waarlijk sterk bezette internationale evenement. En in 1953 werd dit nog eens benadrukt doordat het toernooi gepromoveerd werd van een tienkamp naar een twaalfkamp! Overigens begon Donner het toernooi met drie winstpartijen heel indrukwekkend. Maar in de vierde ronde verloor hij van Rossolimo, die daardoor aan de leiding kwam samen met O’Kelly. Halverwege het toernooi kwam Donner weer even alleen op kop, maar op de huid gezeten door een sterk gezelschap met afgebroken partijen. In één van die partijen stond Rossolimo gewonnen tegen Euwe! Donner en Euwe speelde vervolgens remise tegen elkaar, zodat Rossolimo zijn positie nog versterkte. Donner viel meermalen op door sterk spel (flits 2). De eindstand: 1. Rossolimo 9/11; 2. O’Kelly 7,5; 3-6. Euwe, Donner, Kramer, Toran 7; 7. Füster 6; 8. Van Scheltinga 5,5; 9-10. Cortlever en Bouwmeester 4; 11-12. Trott en Heidenfeld 1.
| Nu: … Pxc5? | Na Pd6? |
 |
 |
Fuderer-Donner 1-0. Hoogovens 1952. Na Pxc5 volgde Ph5! En het is uit, wat zwart ook speelt; in de partij volgde nog: gxh5; Lxh7+ Kh8; Lg6+ Kg8; Dh7+ Kf8; Lh6+ Ke7; Df7+ Kd8; De8#
Van Scheltinga – Donner 0-1. Hoogovens 1953. Donner bracht in een prachtig gespeelde partij Van Scheltinga in problemen en in grote tijdnood waardoor Van Scheltinga misgreep: …Txd6; Pxd6 Dxd6; Db5 Ld7 en 0-1
Bram Doeves (
