In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer! Deze week: Geschiedenis Hoogovenstoernooien: 1955: de dansende paarden van Prins
De zeventiende editie was van 8-16 januari 1955 in Beverwijk, met weer een sterke bezetting waaronder de nieuwe kampioen van Nederland, Jan Hein Donner. Donner verloor echter een vooruitgespeelde partij tegen de (gedeelde) Hoogovenskampioen 1954, Hans Bouwmeester. Deze partij werd vooruitgespeeld omdat Donner op de openingsdag nog meedeed in Hastings. Enkele kranten zagen daarin aanleiding om met enige spijt vast te stellen, dat Hoogovens wel steeds sterker was maar nog lang niet zo sterk als Hastings. Dat vonden ze jammer. Ook dit jaar goede schaakmeesters, maar er was slechts één grootmeester van de partij, Pilnik uit Zuid-Slavië. De eerste ronde van het Hoogovenstoernooi 1955 werd aangenaam getroffen door een vlaag van schaakblindheid. Niet van een schaakmeester, maar van een organisatiemedewerker. Want op het bord van de openingszet werd als eerste zet Pf3 gespeeld, met het paard daarna op een zwart veld!? Het bord bleek verkeerd om te liggen! Bouwmeester was de eerste rondes zeer op dreef want hij won ook in de tweede ronde, en wel van Kramer. Een dramatische partij speelden Perez en Pilnik waarin Perez de beduidend betere stelling had, maar hij verloor toch de partij door tijdsoverschrijding, want zijn vlag viel te vroeg, meende hij. Deze meer dan gelukkige zege van Pilnik werd vervolgens rechtgezet door Prins, die met zijn tactische spelletjes wel meer successen boekte tegen grootmeesters en nu ook weer een zeer goede partij won van Pilnik. De ronde daarvoor was hij nog door een teveel aan fantasie (!) ten onder gegaan tegen Milic. Even tussendoor: De Arnhemse Courant meldde: Damesvoetbal al in kannen en kruiken (in Utrecht oprichting club van 50 vrouwen). Dus al in 1955!! Het kon niet uitblijven: de Benjamin al twee jaar van het toernooi: Bouwmeester verloor eerst een afgebroken partij van Milic en vervolgens kreeg hij klop van opnieuw Prins, diens cavalerie beheerste het bord. Prins begint steeds beter te draaien, want ook won hij in de zesde ronde toen Kovacs de tijd overschreed! De spelers beginnen vermoeid te raken volgens het Algemeen Handelsblad, want deze zesde ronde stond volop in het teken van tijdnood! De man die begon met een halfje uit drie sloeg voor de vierde keer op rij toe in de zevende ronde, waarna een aantal ingewijden sprak van “de dansende paarden van Prins” en Prins kwam opeens alleen aan de leiding! In de laatste twee ronden kwam echter de enige ongeslagen schaker Milic naar voren om alleen op de eerste plaats te eindigen, vóór Pilnik en anderen, waarvan enkelen en met name Pilnik een uiterst vermoeide indruk achterlieten. En in de achtste ronde verloor Prins na twee keer afbreken toch nog van Donner. De eindstand: 1. Milic 6,5/9; 2-3. Donner en Bouwmeester 6; 4. Kramer 5,5; 5-6. Prins en Czerniak 5; 7-8. Pilnik en Kovacs 3,5; 9-10. Perez en Bergsma 2.
| Na Txd1 | nu nog even snel Dc5 |
 |
 |
Bouwmeester – Prins 0-1. Hoogovenstoernooi 1955. De cavalerie van Prins is sterker en combineert sterker dan de toren van Bouwmeester: Pc2; Dc5 e3+; Kg3 Pxg2; Td5 Dh4+; Kxg2 Pe1+; Kh1 Df2 en 0-1.
Pilnik – Bouwmeester 0-1. Hoogovenstoernooi 1955. Pilnik staat gewonnen, maar meent in hevige tijdnood te verkeren, gezien de ontoereikende staat van de krabbels op zijn notatiebiljet, maar helaas heeft hij twee zetten als één zet neergekrabbeld: de tijdnoodfase is dus al voorbij, maar hij doet nog snel even de flater Dc5!, en met Lb6! is het voorbij: 0-1.
Bram Doeves (
