In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer. Deze week: Schaak. Mat! Hoogovens 1979 voor Poloegaevski
Ook in 1979 was het Hoogoventoernooi door de kwijnende economie sober van opzet. Geen Meestergroep, geen aparte Vrouwengroep, en de IGM-groep had weer 12 (ipv ooit 16) deelnemers, maar wel met hoge posities op de wereldranglijst. Jan Timman staat hierop vijfde samen met Polugaevski, beiden hebben 2625, beiden doen mee met het toernooi, en zijn dus de grote favorieten voor de eerste plaats, al moet ook Andersson (2560) niet worden uitgevlakt. Uit Nederland doen verder Hans Ree en Genna Sosonko mee, de andere deelnemer uit de Sovjet Unie is Nona Gaprindashvili, de enige vrouw met een mannelijke grootmeestertitel. Voor IM Hans Ree geldt 6 punten als GM-norm. Donner: “niemand in dit toernooi is eigenlijk niet grootmeester, behalve dan Ree, die nu al sinds onheuglijke tijden steeds opnieuw een half puntje te kort komt… en Nikolac want die won de laatste Meestergroep”. Donner mag graag overdrijven, want Ree maakte in 1978 toch veel indruk door ongeslagen met een half puntje extra de GM-norm te scoren! En in de eerste ronde verdedigde Ree zich uitstekend, al had hij wel “passief spel” tegen Timman, remise. Bijna werd alles remise, maar Gaprindashvili won van Nikolac, en dat werd breed uitgemeten in alle kranten. Nona de heldin, schreef Lex Jongsma! In de twee weekenddagen weer veel remises, maar Polugaevski won van zijn landgenote, die vervolgens opnieuw won van Dzindzindashvili (Israel) en al 2/3 heeft. Helaas verloor Ree ongelukkig van Nikolac, na aanvankelijk juist goed te hebben gestaan. Ook al zijn er tot dusverre relatief veel remises, toch wordt er heel fel geschaakt! In de vierde ronde deed Timman een dubieus offer tegen Garcia, afgebroken, en remise. Nona verliest van Andersson, die door de vele remises gelijk oprukt naar de tweede plaats. Droefenis over Ree: ook Sosonko rukt op naar de tweede plaats door te winnen van Ree, die nu zeker de GM-score kan vergeten. Na vijf ronden hebben vier IGM’s waaronder Timman, nog louter remises gescoord. “Ik stond glad verloren” zei Miles later over zijn partij tegen Nona, maar door sneller spel sleepte hij nog een remise uit het vuur. In de zesde ronde eindelijk meer zeges waaronder die van Timman tegen Nona en van Ree tegen Dzindzindashvili. De “Winterslaap lijkt voorbij” schrijft Max Pam. “Killerinstinct schakers ontwaakt” schrijft Rob Hartoch. In het tweede schaakweekend verbeterde Poloegaevski zijn toppositie met 1,5/2, en zijn derde winst ging helaas ten koste van Jan Timman, al won die wel van Nikolac. Nona moet een zware inzinking zien te verwerken, 0,5/5, heel triest; Sosonko en Hübner waren de weekenddaders. Sosonko klom daardoor op naar de tweede plaats! Timman brak zijn partij af tegen Dzindzin om een wel heel bijzondere reden: hij was vader geworden van een gezonde dochter! Na de voorlaatste ronde won Jan Timman zijn afgebroken partij tegen Dzindzin, en hij staat al met al op de gedeeld tweede plaats, een halfje achter Poloegaevski! Maar Poloegaevski toonde in de laatste ronde nog eens aan duidelijk de beste te zijn door een krachtige winst op Garcia. Sosonko en Andersson namen geen risico en werden tweede samen met Miles die Timman nog versloeg.
Eindstand: 1. Poloegaevski 7,5/11; 2-4. Sosonko, Andersson en Miles 6,5; 5-7. Timman, Hübner en Hort 6,0; 8-9. Ree en Dzindzindashvili 5,0; 10. Garcia 4,0; 11-12. Nikolac en Gaprindashvili 3,5.
| Na … 0-0 | Na Kd2 |
 |
 |
Nona Gaprindashvili (2405) – Juray Nikolac (2450) 1-0. Hoogovens 1979. Nona zet een prachtige mataanval in: Pf5! Tfe8; Pxg7 Kxg7; Lxh6+ Kxh6; Pxf7+ Kxh5; g4+ Kh4; f3 Pxg4; Te4 en 1-0, want koning zit in matnet.
Jan Timman (2625) – Lev Poloegaevski (2625) 0-1. Hoogovens 1979. Met twee krachtzetten beëindigt Poloegaevski de partij en zet hij een belangrijke stap naar de eerste plaats: Lb4+; Kc1 Dd3 en 0-1. Zwart dreigt met mat door La3 en ook de toren kan dat niet goed meer verhinderen.
Bram Doeves (
