U heeft zich vast wel eens afgevraagd waar een straatnaam naar vernoemd is of wat de betekenis is. In onze vaste rubriek ‘Straat in beeld’, gaan we op zoek naar de betekenis achter de naam. Deze week is aan de beurt de Spartastraat in de wijk Centrum.
De Spartastraat ligt in het verlengde van de Griekenlandlaan. In de context van straatnamen verwijst de naam ‘Spartastraat’ naar historische en symbolische aspecten van het oude Sparta in Griekenland.
Het klassieke Sparta
Wat betreft de oorsprong van de naam 'Sparta', deze komt van de oude Griekse stadstaat Sparta wat ‘gezaaide velden’ betekent. In de Griekse mythologie wordt gezegd dat Sparta is vernoemd naar een man genaamd Lacedaemon, de zoon van Zeus. Hij regeerde als koning over de stad en het omliggende land. Hij trouwde met een vrouw genaamd Sparta, wiens naam hij aan de stad gaf.
De geschiedenis van de Griekse stad Sparta begon toen de Doriërs in de 12e eeuw voor Christus de Peloponnesos binnendrongen en enkele stammen zich vestigden aan de rivier Eurotas in de vlakte van Laconië. Het oude Sparta verschilde niet van de andere Helleense steden. De Spartanen werden pas echt Spartaans, toen ze na de Messenische Oorlogen heersten over een massa Heloten die tien keer talrijker was. Het klassieke Sparta van de zesde en vijfde eeuw voor Christus was een militaire en staatsgeleide maatschappij die zich van de buitenwereld afsloot. De Spartanen stonden bekend om de buitengewoon sobere en harde opvoeding die zij kregen. Het begrip ‘spartaans’ verwijst hier ook nog naar.
Van het einde van de 8e eeuw voor Christus tot het begin van de 6e eeuw voor Christus was Sparta welvarend en gastvrij. Het was een belangrijk cultureel centrum voor muziek, zang, dans en dichtkunst. Sparta kreeg een grote faam in de Griekse wereld vanwege zijn feesten, zoals de Helenia, onderdeel van de Helenacultus, en stelde zijn poorten open voor buitenlandse kunstenaars.
De Spartanen hadden genoeg aan de Peloponnesos totdat ze in conflict kwamen met het ambitieuze Athene. Ze versloegen hun aartsrivaal in de Peloponnesische Oorlog, maar toen ze daarna zelf een rijk wilden uitbouwen, werd het snel een mislukking.
Het verhaal van de Slag bij Thermopylae, waarin een klein contingent Spartanen vocht tegen de Perzische overmacht, is een van de bekendste gebeurtenissen uit de geschiedenis van Sparta. In 193 voor Christus kwam er een einde aan het vrije Sparta. Onder de Romeinen was Sparta nog slechts een onbelangrijke provinciestad
Het moderne Sparta
Het hedendaagse Sparta bestaat sinds 1834. Het werd op last van koning Otto I aangelegd door Beierse architecten. Er is niet veel behouden gebleven van het oude klassieke Sparta. De weinige overblijfselen dateren uit de Mykeense beschaving en de Romeinse tijd. Daarom wordt het hedendaagse Sparta gewoonlijk niet opgenomen in de rondreizen door Griekenland
Bronnen:
https://greekreporter.com/2023/07/23/sparta-origin/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Sparta
https://www.ensie.nl/grieks-romeinse-oudheid/sparta
Tekst: Christ van Gestel
Zie voor een overzicht van alle straten: Straat in beeld