U heeft zich vast wel eens afgevraagd waarnaar een straatnaam vernoemd is of wat de betekenis is. In onze vaste rubriek 'straat in beeld', hebben wij dit voor u uitgezocht. Deze week: Bisschopsberg in Meerzicht.
Betekenis van de straatnaam
De Bisschopsberg is een heuvel in Drenthe, tussen Havelterberg en Darp, in de gemeente Westerveld. In de Middeleeuwen was het de plaats waar de boeren van Drenthe hun tienden, een vorm van winstbelasting, moesten overdragen aan de (vertegenwoordiger) van de bisschop van Utrecht.
In 1232 besloot de bisschop de inning van belastingen te staken. Dit zou hem zijn ingegeven door het verslag dat in dat jaar werd opgetekend van de Slag bij Ane (1227). Tijdens de Slag bij Ane wist het leger van burggraaf van Coevorden met behulp van de Drentse boeren het ridderleger van de bisschop van Utrecht te verslaan. Hierbij liet de bisschop (Otto van Lippe) zelfs het leven. Het verslag van deze slag staat bekend als Narracio.
Achtergrondinformatie
De Bisschopsberg is onderdeel van het boogvormige stuwwalcomplex van Steenwijk, waarop ook de Havelterberg en de Woldberg zijn gelegen. De hoogste toppen van de stuwwallenboog zijn de Bisschopsberg en de Havelterberg. Dit stuwwalcomplex is ontstaan tijdens de voorlaatste ijstijd, het Saalien. In het Saalien zijn verschillende fasen van vergletsjering te onderscheiden, waarin een reeks van stuwwallen zijn gevormd. Bij een vroege vergletsjeringsfase reikte het ijs tot de lijn Texel-Gaasterland-Steenwijk-Coevorden. Hierbij werden langs de ijsrand lokaal dikke pakketten grondmorene afgezet. Het materiaal van de grondmorenes, de keileem, bestaat uit een mengsel van zand en grind, leem en zwerfkeien.
Later rukte het ijs verder op naar het zuiden en werd de grondmorenes uit de vorige vergletsjeringsfase opgestuwd tot stuwwallen. Deze stuwwallen werden vervolgens door het oprukkende ijs overreden en omgevormd tot langgerekte heuvelstructuren. In de laatste ijstijd (Weichselien) zijn deze afzettingen plaatselijk bedekt met een laag dekzand. Bij de Bisschopsberg komen de proglaciale afzettingen veelal in de hellingen aan de oppervlakte, de top bestaat uit keileem. Het gehele complex van stuwwallen, glaciale ruggen en bekkens rond Steenwijk is zeer gaaf en daarmee van bijzondere aardkundige waarde.
De Bisschopsberg is met zijn 17 meter boven NAP niet het hoogste punt van Drenthe, dat is het Haantjeduin met 26,5 meter boven NAP bij Emmen.
Meer informatie
havelterzand.nl/stuwwal/bisschopsberg
www.encyclopediedrenthe.nl/Bisschopsberg
Zie voor een overzicht van alle straten: Straat in beeld
Door: Leo Hoekstra
