De Zoetermeers-Zambiaanse rapper dESH (Desh Chisukulu) brengt in augustus zijn nieuwe album ‘Above the Wicked’ uit. Het wordt zijn vierde album. De titelsong ‘Champion’, een aanstekelijk liefdeslied, bruist van de energie. Het is een mix van hip-hop, afrobeat, en dancehall met een vleugje Zambezi.
Rapper dESH schreef de teksten zelf. Onder meer Sound Studio uit Zoetermeer werkte aan het album mee, en de muziekproducent is Michael Pork (VS). Champion is een liefdeslied dat verhaalt over een relatie. Rapper dESH licht toe: “Kampioen is iedere man of vrouw die zoveel van iemand houdt, dat hij/zij zich een kampioen waant.”
De songtekst is hier en daar lastig te volgen. “Dat komt omdat ik Afrikaans-Engelse slang of Pidgin en Bemba (een Zambiaanse taal, red.) afwissel met een beetje Jamaicaans”, aldus dESH. Dat is jammer, maar ook zonder dat je de woorden begrijpt, klinkt de song goed.
Rappen vanaf een Haagse toren
Rapper dESH voerde Champion onlangs uit op het hoogste podium van Den Haag: de toren van Theater De Vaillant in de Schilderswijk. Theater De Vaillant promoot wereldmuziek onder de Hagenaars met tal van artiesten. Iedere week treden twee artiesten op vanaf de toren van het theater. Desh: “Het was een hele uitdaging voor mij, want ik heb erge last van hoogtevrees. Maar uiteindelijk werkte het. Het was een hele leuke ervaring om op te treden op het hoogste podium van Den Haag”. Het optreden was zonder publiek, het kon online worden bekeken. Desh heeft nog geen optreden in Zoetermeer op de planning staan, maar staat daar zeker open voor.
Waarover rapt dESH?
Zoetermeer Actief vroeg rapper dESH over welke thema’s hij zoal rapt. Desh: “Ik heb een christelijke achtergrond en zong veel over kracht en spiritualiteit, liefde, vrijheid en gerechtigheid. De laatste tijd zing ik vooral over het dagelijkse leven en zing ik over onderwerpen als gezondheid, educatie, vrijheid, gerechtigheid en liefde.”
Desh gelooft erin dat muziek er niet alleen is om naar te luisteren, maar ook om te doorvoelen. “Muziek moet authentiek zijn, je moet echt hebben meegemaakt waarover je zingt. Als je de onderwerpen waar je over zingt niet zelf hebt doorleefd, ben je niet geloofwaardig als muzikant.”
In zijn muziek neemt Desh ook de wijze lessen van zijn voorouders mee. “Dankzij mijn voorouders heb ik leren zingen. Dat ging op een heel natuurlijke manier. Ik behoor tot de Bemba-stam. Bij ons is het gebruik om via dansen en zingen culturele waarden, normen en tradities over te dragen aan volgende generaties. Voor zingen of dansen hoef je geen speciaal talent in huis te hebben. Wij geloven: als je kan praten, kan je zingen, als je kan lopen, kan je dansen. De zang hoeft echt niet gepolijst of fancy te klinken. Dat heb ik meegekregen van mijn voorouders.”
Populair op de Zambiaanse tv
Al op jonge leeftijd ontdekte Desh rap. Hij vertelt: “Vanaf mijn kinderjaren luisterde ik veel naar muziek, vooral naar Gospel Dancehall en rapmuziek. Ik luisterde naar Kool Moe Dee, Chubb Rock, LL Cool J, later Fu-Schnickens, Das EFX en Busta rhymes. Vanuit Jamaica hadden Buju Banton, Super Cat en Shabba Ranks veel invloed op mij. Ik was lid van de allereerste christelijke rapgroep in Zambia. Toen ik een jaar of 15 was begon ik mijn eigen songteksten te schrijven en speelde veel in rapbands. Hoewel ik dat op een gegeven moment professioneel ging doen, zag ik muziek maken nooit als werk. Het brengt mij een vibe (soort gevoel, red.) en daarin ligt mijn motivatie: ik maak muziek om mezelf goed te voelen.”
Toen Desh begon in Zambia, had je bijna geen Zambiaanse rappers op radio of tv. “Er waren er wel een paar, maar die werden eigenlijk niet geaccepteerd. Ik spreek over de jaren ‘80 en ‘90. Toen ik voor het eerst naar een tv-station ging om een muziekprogramma op te nemen, moesten wij de songteksten van tevoren ter inzage geven. Zij dachten dat rap alleen bestond uit het hard roepen van schunnige woorden. De producer was dan ook aangenaam verrast toen hij hoorde dat wij zongen over God en christelijke waarden. Daarna waren we – onze formatie heette Rap Prophets - bijna iedere week op tv te zien en werden we razend populair.”
Desh bracht in de jaren die daarop volgden drie solo-albums uit en werkte op veel albums samen met andere musici
Politieke liedjes en arrestaties
Zambezi muziek, waarvan elementen zijn verwerkt in de titelsong Champion, is een soort muziek die is begonnen met zijn vrienden Nasty D, Steve Lox and Louie X. “Samen vormden wij de groep ‘Zambezi Symphony’. We brachten drie albums met louter Zambezi-muziek uit: een mengeling van traditionele Zambiaanse drumritmes en dancehall beats met Afrikaanse gitaren. Op deze muziek kan je ook zingen, ja zelfs rappen.”
Hij vervolgt: “We zongen veel politiek beladen songs. Sommige bandleden werden zelfs gearresteerd, waarbij ze beschuldigd werden van drugsvergrijpen, terwijl iedereen wist dat dat niet zo was.”
Desh vindt het jammer dat er onder meer in Nederland nog veel onwetendheid is over muziek gezongen in andere talen dan Engels en gezongen door mensen uit ‘vreemde’ landen. De rapper hoopt dat de laagdrempeligheid van internet voor meer diversiteit in de muziek zorgt.
Geen fans, maar vrienden
Tot dusverre zitten de fans van rapper dESH nog vooral in Afrika, Rusland en de VS. Maar: in al zijn bescheidenheid neemt de rapper het woord ‘fan’ liever niet in de mond: “Ik wil mezelf absoluut niet als een ster profileren. Ik noem mijn supporters liever vrienden.”
Tekst Christa van der Hoff
Foto’s Gemma Chisukulu
Beluister hier Champion:
Lees meer over Desh: Desh Chisukulu verbindt mensen in Zambia en Nederland
