In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer. Deze week: Geschiedenis Hoogovensschaak: 1977 voor Sosonko en Geller.
Evenals in 1976 is Hoogovens in 1977 teruggebracht tot 12 spelers, waaronder 9 grootmeesters, inclusief de toen vrij recent benoemde grootmeester Genna Sosonko. Grote kanshebbers zijn Geller en Timman die beiden in grote vorm verkeren. Er zijn negen grootmeesters en de GM-norm is 6,5/11, vooral belangrijk voor IM Hans Böhm. Böhm en Sosonko begonnen met een overwinning, Geller en Timman speelden een onderlinge remise. Ook tegen Sosonko speelde Timman remise. Na drie ronden delen Sosonko en Geller de eerste plaats met 2,5; Timman heeft drie remises gespeeld. “Timman houdt rust” schreef De Telegraaf. En daarna scoorde hij zijn vierde remise in successie. Maar Sosonko sloeg opnieuw “genadeloos” toe en leidt met 3,5/4, een hele luxe voor Nederland. Böhm doet het ook goed met 2,5/4, en handhaafde zich vervolgens met een remise tegen Geller! Timman werd verder teruggeworpen na verlies door experimentele dame-ruil tegen Olafsson. De zesde ronde was een remise-ronde, behalve voor Böhm die verloor en dit verlies niet meer kon herstellen. Timman speelde ditmaal een briljante partij, net geen winst. “Timman zwak”, schreef Trouw echter, hij deed een zwakke zet toen hij ook snel ging spelen in de tijdnood van Kurajica. “Het slot was een nachtmerrie” schreef De Telegraaf dan ook. “Eindelijk vuurwerk Timman” schreef Het Parool, wat al met al meer recht deed aan zijn inspanningen. Na het laatste schaakweekend kopten de kranten twee lichtpunten: Sosonko op kop, en twee keer winst voor Jan Timman (!) al had Böhm vlak voor het einde wel zwak voortgezet, zoals Timman na afloop aantoonde. “Geheime troef ofwel huisvlijtvariant” bracht Sosonko de winst tegen Kavalek. In de negende ronde boekte Timman tegen Ligterink zijn derde winst op rij, maar vraag niet hoe, want Ligterink faalde in gewonnen positie (flits): “Ligterink wint dame, maar Timman partij”. In de tiende en voorlaatste ronde presteerde Sosonko het om in een complexe partij te winnen van naaste concurrent Olafsson die in hevige tijdnood was gekomen. Sosonko weer alleen op kop! Timman won ook, zijn vierde zege op rij! Na de laatste ronde kopte het AD: “Inzet Sosonko bekroond”. Aangezien Sosonko (ongeslagen) remiseerde en Geller nog won, werden beiden op imponerende wijze toernooiwinnaar. Ook Timman kon toch nog vrolijk kijken want hij won de laatste vijf partijen op rij en eindigde op de derde plaats: eveneens een prachtige prestatie. De eindstand van Hoogovens 1977: 1-2. Sosonko (33) en Geller (51!) 8/11; 3. Timman 7,5; 4. Kurajica 7; 5. Olafsson 6; 6-9. Miles, Kavalek, Nikolac en Böhm 5; 10. Sigurjonsson 4; 11. Ligterink 3; 12. Barczay 2,5.
| Na … Pf5 | na … Dhe4+ |
 |
 |
Efim Geller – Gudmund Sigurjonsson 1-0. Hoogovens 1977. Geller maakt zich niet meer druk over zijn dame, hij gaat de koning mat zetten: Pf6+! Kg7; Th3! En 1-0. De h-pion opspelen helpt ook niet meer.
Jan Timman – Gert Ligterink 1-0. Hoogovens 1977. Na het schaak volgde Kf1. De nu winnende zet voor Gert is ook volgens Fritz …Tdf8, maar Gert zet anders voort: Txd1+; Txd1 Dh1+; Ke2 Txf2+; Kxf2 Dxh2+; Kf1 Dxb2; a7!! En alsnog 1-0 voor Timman.
Bram Doeves (
