De betekenis van de Zoetermeerse straatnamen is vaak zeer bijzonder. In 'Straat in beeld' gaan wij op zoek naar de informatie achter het blauwe bordje bij u in de straat. Deze week: de Molièrezijde in De Leijens.
 |
 |
Molière (geboren als Jean-Baptiste Poquelin) werd geboren in Parijs op 15 januari 1622. Hij was een Frans toneelschrijver en acteur die bekendheid verwierf met zijn satirische komedies. Zijn bekendste werken zijn ‘Don Juan’, ‘Tartuffe’ en ‘De Vrek’.
Jean-Baptiste werd geboren als zoon van Marie Cressé en Jean Poquelin, een welgestelde handelaar in wandtapijten. Zijn moeder overleed toen hij pas 10 jaar was en zijn vader bleef achter met 3 jonge kinderen. Hij hertrouwde met Catherine Fleurette die aan Jean-Baptiste nog twee halfzusters schonk alvorens in 1636 eveneens te overlijden.
Vader Jean bleef daardoor achter als weduwnaar met 5 kinderen en daar zou wel de oorzaak kunnen liggen dat in de toneelstukken van Molière weinig moeders voorkomen, maar des te meer schoonmoeders en dienstbodes.
Zijn roeping: Theater
Na zijn basisopleiding studeerde hij rechten aan de Universiteit van Orléans. In 1643 stichtte hij, naar eigen zeggen gedreven door een onweerstaanbare roeping, met de familie Béjart een toneelgezelschap, het l'Illustre Théâtre en nam toen ook de naam Molière aan.
Verrassend was die keuze voor het theater echter niet. De families Poquelin en Béjart onderhielden al jaren een zakelijk contact en het is waarschijnlijk dat Jean-Baptiste handelde uit verliefdheid op de oudste dochter van de familie Béjart, Madeleine.
Om een en ander te financieren kreeg hij van zijn vader een flinke som geld als voorschot op de erfenis en daarbij stond hij het recht op zakelijke opvolging van zijn vader af aan zijn jongere broer. Op 30 juni 1643 werd de oprichtingsakte van het gezelschap ondertekend. Het gezelschap werkte echter zonder al te veel succes en Molière moest wegens schulden zelfs enige tijd in de gevangenis doorbrengen. Hij verliet Parijs en reisde daarna met zijn gezelschap een twaalftal jaren door de provincie. Dat was ook de tijd dat hij zelf komedies begon te schrijven.
Beroemd door Lodewijk XIV
In oktober 1658 trad hij voor het eerst op voor koning Lodewijk XIV en zijn hof in een zaal van het Louvre. Het optreden was dermate succesvol dat Molières gezelschap de naam Troupe de Monsieur mocht voeren, een gunst door Lodewijk de Veertiende verleend. In 1659 opende hij met ‘De belachelijke Précieuses’ een reeks van ongeveer dertig kluchten en blijspelen, die hem de gunst en bescherming van Lodewijk XIV bezorgden en hem bij het nageslacht beroemd maakten.
Vanaf ca. 1661 werkte hij samen met de componist Jean-Baptiste Lully, wat resulteerde in de zogenaamde ‘comédies-ballets’, composities van begeleidingen bij enkele van de beste toneelstukken van de schrijver. Zo componeerden zij samen ‘Les Fâcheux’ voor Fouquets grote openingsfeest van het kasteel van Vaux-le-Vicomte op 17 augustus 1661. Fouquet was burggraaf van Melun en Vaux en een hoge ambtenaar onder Lodewijk de Veertiende.
In 1662 huwde Molière de jonge toneelspeelster Armande Béjart. Zij was de zuster óf de dochter van zijn aanvankelijke geliefde Madeleine, daarover is de geschiedschrijving niet helemaal duidelijk.
In zijn komedies had Molière kritiek op edelen en geestelijken, hun bevoorrechte leven, maar tegelijkertijd hun sleur, hun blinde aanbidding van gezag, hun minachting van ervaring en waarneming. Hij richtte zijn kritiek ook op medici, schijngeleerden en de overdreven bewonderaars van kunst en wetenschap. Zijn lijfspreuk luidde: "Ik wil me met de belachelijke trekjes van de mensheid bezighouden en de tekortkomingen van de wereld theatraal aangenaam verbeelden."
Molière overleed op 17 februari 1673 op 51-jarige leeftijd na de vierde voorstelling van zijn laatste komedie, 'De Ingebeelde Ziekte’ (Le malade imaginaire), waarin hij zoals gewoonlijk de hoofdrol vertolkte. In dit toneelstuk werd de spot gedreven met ziek zijn. Een goed recept tegen ziekte was onverdunde wijn met een groot stuk rundvlees én Hollandse kaas. Tijdens de opvoering werd Molière echter plotseling onwel. Hij werd naar huis gebracht en vroeg om een stuk Parmezaanse kaas, het enige dat hij naar eigen zeggen nog kon eten. Het mocht echter niet baten, Molière stierf nog diezelfde avond.
De aartsbisschop van Frankrijk verbood de parochiepriester hem als toneelspeler een kerkelijke begrafenis te geven, maar de leden van Molières toneelgezelschap wisten dankzij hun invloed op de koning te bewerkstelligen dat hij op het kerkhof van St. Joseph werd begraven. Later werd hij herbegraven op Père Lachaise (foto).
Tekst: Vera Voogt
Foto's straat: John Slotboom
Alle ‘Straat in Beeld’ rubrieken vindt u hier: www.zoetermeeractief.nl/toerist-info/straat-in-beeld
