U heeft zich vast wel eens afgevraagd waarnaar een straatnaam vernoemd is. In onze vaste rubriek 'straat in beeld', hebben wij dit voor u uitgezocht.
Deze week: Leeghwaterschans in Noordhove.
 |
 |
Betekenis van de straatnaam
Jan Adriaanszoon Leeghwater werd geboren in 1575 als zoon van timmerman Adriaan Symonszoon. Jan Adriaanszoon nam pas later in zijn leven de naam Leeghwater aan, toen hij octrooi wilde aanvragen voor het principe van een duikerklok. Leeghwater is vooral bekend van de droogleggingen van polders, maar hij was ook molenmaker, waterbouwkundige, timmerman, ingenieur, architect en kunstenaar.
Achtergrondinformatie
Leeghwater was ook uitvinder: hij maakte bijvoorbeeld het ontwerp van de bovenkruier. De bovenkruier is een molen waarbij het kruiwerk om de wieken op de wind te zetten zich bovenin de molenkap bevindt.
 |
| Borstbeeld van Jan Adriaenszoon Leeghwater voor het 'Heerenhuis' te Middenbeemster |
Onder leiding van Leeghwater werden in Noord-Holland tussen 1607 en 1643 diverse plassen drooggelegd. Hij had het toezicht over de poldermolens bij de droogmaking van de Beemster in 1612. Zijn grote droom was het droogleggen van de Haarlemmermeer, in die tijd het grootste meer in Holland. Het woeste meer had de bijnaam ‘Waterwolf’ omdat het meer steeds meer land opslokte. Leeghwater schreef een boek over de drooglegging van het meer: het Haarlemmermeerboeck. Hij zou echter nooit zijn plannen verwezenlijken, de capaciteit van watermolens was ontoereikend om die klus te klaren. Bovendien verzetten een aantal steden, waaronder Leiden, zich tegen het plan uit vrees voor verlies aan scheepvaartverbindingen en viswater. Uiteindelijk werd het Haarlemmermeer pas zo’n 200 jaar later, rond 1850, drooggelegd door stoomgemalen. Eén van de drie gemalen die hierbij gebruikt werd, is naar hem vernoemd: Gemaal De Leeghwater. Dit gemaal, aan de zuidrand van de Haarlemmermeer, is nog steeds in gebruik.
Zie voor een overzicht van alle straten: Straat in beeld
Tekst: Rita Soutendijk
